19 Ιουνίου 2012

Ευγένιος Τριβιζάς - Η τελευταία μαύρη γάτα



«Η τελευταία μαύρη γάτα»  είναι ένα από τα καλύτερα βιβλία που προσφάτως διάβασα. Ο μοναδικός παραμυθάς Ευγένιος Τριβιζάς καταφέρνει για μια ακόμα φορά να κεντρίσει το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων σε ένα παραμύθι αλληγορικό με πολλούς συμβολισμούς και έξυπνα υπονοούμενα! Ζωντανοί και εξαιρετικοί διάλογοι προσδίδουν στο βιβλίο αμεσότητα και θεατρικότητα, το χιούμορ και η καυστική σάτιρα κυριαρχούν σε όλη την αφήγηση, ενώ η πλούσια δημοτική διαπερνά όλη τη μυθιστορία!
Λίγα λόγια για την υπόθεση του βιβλίου
Λίγα λόγια για την υπόθεση του  βιβλίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο
«Σε ένα μακρινό νησί τα μέλη μιας μυστικής αδελφότητας προληπτικών πιστεύουν ότι οι μαύρες γάτες φέρνουν γρουσουζιά και αποφασίζουν να τις εξολοθρεύσουν με δηλητήρια, παγίδες και χίλιους δύο απάνθρωπους τρόπους. Σε λίγο έχουν σχεδόν επιτύχει τον σκοπό τους. Μόνο μια μαύρη γάτα έχει απομείνει ζωντανή. Τα μέλη της αδελφότητας είναι αποφασισμένα να τη βρουν και να την εξοντώσουν. Αλλά και η γάτα είναι αποφασισμένη να επιζήσει. Αυτή είναι η ιστορία ενός ανελέητου διωγμού, ενός απελπισμένου έρωτα, μιας πικρής προδοσίας – αυτή είναι η ιστορία της τελευταίας μαύρης γάτας».
για να δείτε το πλήρες άρθρο πατήστε EΔΩ

11 Ιουνίου 2012

Η Λένα Μαντά στο βιβλιοπωλείο "Λυχνάρι" στις Μοίρες

«Οσο αντέχει η ψυχή» είναι ο τίτλος του νέου επιτυχημένου μυθιστορήματος της Λένας Μαντά των εκδόσεων «Ψυχογιός» που παρουσιάστηκε χθες στο βιβλιοπωλείο"Λυχνάρι" στις Μοίρες. Το βιβλίο προλόγισαν με συντομία οι φιλόλογοι Θεοδοσία Δημητρακάκη και Βέρα Δακανάλη και η Εύα Δημητρακάκη, ενώ το κοινό συμμετείχε ενεργά υποβάλλοντας ερωτήσεις στη συγγραφέα. Η Λένα Μαντά μάς κέρδισε όλους τόσο ως άνθρωπος με το πλατύ χαμόγελο, την αμεσότητα και τον αυθορμητισμό της, όσο και ως συγγραφέας με τις συγγραφικές αρετές της  που εστιάζονται στην καθαρότητα της σκέψης, στην αληθοφάνεια των ηρώων, στην αμεσότητα του λόγου της και στην ευληπτότητα των μηνυμάτων των  μυθιστορημάτων της. 
Στο προσωπικό ιστολόγιο της συγγραφέως Λένας Μαντά  θα διαβάσετε για τις εντυπώσεις της από τις βιβλιοπαρουσιάσεις σε Ελλάδα και Κύπρο και θα δείτε πολύτιμο και ενδιαφέρον φωτογραρικό υλικό! Μπορείτε λοιπόν να περιηγηθείτε εδώ

«Οσο αντέχει η ψυχή»  Ο τίτλος είναι δηλωτικός των προβλημάτων και των δεινών που συνάντησε η κεντρική πρωταγωνίστρια και την καθιστούν ως ένα βαθμό τραγικό πρόσωπο.
Βασική ηρωίδα είναι η Ηρώ που ζει τα παιδικά της χρόνια την εποχή του β΄παγκόσμιου πολέμου και μέσα από δραματικές καταστάσεις, οδυνηρά βιώματα και εμπειρίες καταφέρνει να ξεφύγει από τη διαλυμένη και ανύπαρκτη ουσιαστικά οικογένειά της.
Ζει οριακές καταστάσεις μεταξύ ζωής και θανάτου…
Καταφέρνει να επιβιώσει και να διαγράψει το ζοφερό παρελθόν που την κυνηγά…
Βρίσκει τη γαλήνη και τη ζεστασιά στο σπίτι ενός ιερέα που τη στηρίζει σαν πραγματικό παιδί του και παρέχοντάς της όχι μόνο υλικά αγαθά αλλά και ηθικές αξίες και αρχές που ποτέ δεν έλαβε στο σπίτι της.
Η Ηρώ θα αναγκαστεί να μετοικήσει στην Αθήνα, να αρχίσει μια νέα ζωή χωρίς φίλους και ερείσματα. Η καλοσύνη της και η εργατικότητα που τη διακρίνουν θα τη βοηθήσουν να εργαστεί σ΄ ένα νοσοκομείο.
 Η ζωή της ηρωίδας μας μια μεγάλη περιπέτεια δίχως τέλος…
Το κακό εκπροσωπείται στο έπακρο μέσα στις σελίδες του βιβλίου από τον πατριό της Ηρώς αρχικά και εν συνεχεία από το βίαιο σύζυγό της  και το Μίλτο που της παρέχει μια εφήμερη και ιδιοτελή σχέση. 
Η αγάπη της μάνας που απουσιάζει παντελώς συμπληρώνεται από δυο άλλες γυναίκες. Καταρχάς, από την Χρυσάνθη μια ιδιόρρυθμη και μοναχική ηλικιωμένη γυναίκα που βρίσκει στοργή και αγάπη στη δύση της ζωής της στο πρόσωπο της Ηρώς και από τη μυστηριώδη και αινιγματική Αλεξάνδρα που ως από μηχανής θεός και ως φύλακας άγγελος βοηθά την ηρωίδα μας σ΄όλα τα βήματά της σ΄όλα τα ολισθήματα που διαπράττει από καλοσύνη.
Βιβλιοπωλείο Λυχνάρι 8-6-2012
«Αν μπορώ να βρω λάθη σου ήταν όλα λάθη καλής ψυχής. Ποτέ σου δεν έβλαψες κανέναν, μόνο  που είσαι μαγνήτης στις κακοτυχίες. Ισως γιατί αφήνεσαι και δεν πολεμάς, δε χτυπάς και δίνεις της ευκαιρία σ΄όλους να σε χτυπήσουν. Η ζωή θέλει μάχες, Ηρώ, και σύ παραδίνεσαι αμαχητί» αναφέρει χαρακτηριστικά η Αλεξάνδρα.
Η Ηρώ μέσα από τα δεινά, τα βάσανα και τις αντιξοότητες στην προσωπική της ζωή επιτυγχάνει να κατακτήσει την αυτογνωσία, την αυτοεκτίμηση που τόσο της έλειπε και να ανακαλύψει σταδιακά τις αστείρευτες δυνάμεις που κάθε άνθρωπος διαθέτει μέσα του. Εν τέλει μέσα από την περιπέτεια, τον πόνο και την οδύνη και το θάνατο του ίδιου του παιδιού της θα κάνει την υπέρβαση κερδίζοντας την ευτυχία και τη λύτρωση που δικαιούται.   
       

10 Ιουνίου 2012

Πέθανε η συγγραφέας Ζωρζ Σαρή


Πέθανε η συγγραφέας Ζωρζ Σαρή

Πέθανε η συγγραφέας Ζωρζ Σαρή
Υπήρξε σεμνή και εκλεκτική ηθοποιός, αφιερώθηκε με ζήλο στην συγγραφή μυθιστορημάτων διακρίθηκε στον χώρο της παιδικής λογοτεχνίας



 
Σε ηλικία 87 ετών πέθανε το πρωί του Σαββάτου 9 Ιουνίου, η διακεκριμένη ηθοποιός και συγγραφέας Ζωρζ Σαρρή.  Γεννημένη το 1925 από Μικρασιάτη πατέρα και Γαλλίδα μητέρα, η Σαρρή άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα στη δραματική σχολή του Δ. Ροντήρη με αρχικό στόχο την ενασχόλησή της με την ηθοποιία.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δούλεψε ως ηθοποιός του θεάτρου στο Παρίσι, ενώ η πρώτη ταινία που έπειξε στον κινηματογράφο είναι το «Τελευταίο ψέμα» του Μιχάλη Κακογιάννη, παραγωγή του 1958.

Αν και η Σαρρή δεν εμφανίστηκε σε πολλές ταινίες, οι επιλογές της ήταν εκλεκτές: ο «Ανθρωπος του τρένου» (1958) του Ντίνου Δημόπουλου ,«Φαίδρα» (1962) του Ζιλ Ντασέν, το «Εγκλημα στα παρασκήνια» (1962) του Ντίνου Κατσουρίδη για το οποίο κέρδισε το βραβείο Β’ γυναικείου ρόλου στο φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κ.α.

7 Ιουνίου 2012

Απονεμήθηκαν τα Βραβεία Διαβάζω 2012


 Απονεμήθηκαν τα Βραβεία Διαβάζω 2012


Απονεμήθηκαν τα Βραβεία Διαβάζω 2012
Στον Αλέξη Πανσέληνο το βραβείο μυθιστορήματος για τις «Σκοτεινές επιγραφές»
Στον Αλέξη Πανσέληνο, απονεμήθηκε το βραβείο μυθιστορήματος για τις «Σκοτεινές επιγραφές» («Μεταίχμιο»)


 
Σε μια ξεχωριστή και εξαιρετικά επιτυχημένη εκδήλωση στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, με τίτλο «Λογοτεχνική και Ποιητική Συνάντηση στον Κήπο του Μεγάρου - Διαβάζω Ποίηση» το Περιοδικό Διαβάζω απένειμε το βράδυ της Τετάρτης 6 Ιουνίου 2012, για 16η χρονιά, τα Λογοτεχνικά του Βραβεία.

Για πρώτη φορά τα βραβεία συνοδεύονταν και από εικαστικά έργα, μια ευγενική προσφορά του Μουσείου Φρυσίρα.

Λογοτεχνική και Ποιητική Συνάντηση στον Κήπο του Μεγάρου /Διαβάζω Ποίηση

Θεσμός και γιορτή για συγγραφείς και αναγνώστες, τα βραβεία του περιοδικού Διαβάζω θα τιμήσουν και εφέτος για 16η χρονιά τις καλύτερες στιγμές της ελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής:


μυθιστόρημα, διήγημα, δοκίμιο - μελέτη, ποίηση, εικονογραφημένο βιβλίο για παιδιά, βιβλίο για μεγάλα παιδιά και βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα. Και μαζί θα απονεμηθεί ένα βραβείο-έκπληξη καθώς και το Βραβείο Προσφοράς σε άνθρωπο του βιβλίου, στη μνήμη του ιδρυτή του περιοδικού Περικλή Αθανασόπουλου. Την εκδήλωση θα συντονίσει ο διευθυντής του περιοδικού Γιάννης Μπασκόζος.

Η βραδιά θα αρχίσει στις 8.00 το βράδυ με την απονομή των Ετησίων Βραβείων του περιοδικού Διαβάζω ενώ στις 9 μμ. θα παρουσιαστεί ένα αφιέρωμα στο Καβάφη και στην επιρροή που άσκησε στους ξενόγλωσσους ποιητές.

Η διαχρονική απήχηση της ποίησης του Κωνσταντίνου Καβάφη, η δύναμή της να είναι αφοπλιστικά επίκαιρη σε κάθε συγκυρία και οι διαστάσεις της διεθνούς απήχησής της, είναι ένα φαινόμενο που αποτυπώνεται στις επιρροές που άσκησε και ασκεί στους ξενόγλωσσους ποιητές η μοναδική και συνεχώς φρέσκια φωνή του. Ένα πλήθος από τους ξενόγλωσσους αυτούς ομότεχνούς του ανακάλυψαν και ανακαλύπτουν διαρκώς στον Καβάφη έναν κανόνα – πρόκληση για τη δική τους ποίηση και είναι εντυπωσιακό πόσοι ποιητές, σε όλο τον κόσμο, έχουν γράψει με τον τρόπο του Αλεξανδρινού.
πηγή:  http://entertainment.in.gr/html/ent/976/ent.125976.asp

1 Ιουνίου 2012

Υποψήφιος για διεθνές βραβείο ο Ευγένιος Τριβιζάς

ελευταία ενημέρωση: 01/06/2012 10:48
Τον συγγραφέα παιδικών βιβλίων και θεατρικών έργων Ευγένιο Τριβιζά πρότειναν από κοινού ο Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και η Εταιρεία Συγγραφέων, ως τον έλληνα υποψήφιο για το διεθνές βραβείο παιδικής λογοτεχνίας «Astrid Lindgren Memorial Award (ALMA)» για το 2013.

Το βραβείο θεσπίστηκε από τη σουηδική κυβέρνηση το 2002, στη μνήμη της δημοφιλούς συγγραφέως παιδικής λογοτεχνίας Άστριντ Λίντγκρεν (1907-2002), γνωστής για τις ιστορίες της με πρωταγωνίστρια την Πίπη Φακιδομύτη.

Το βραβείο τιμά κάθε χρόνο συγγραφείς, εικονογράφους, αφηγητές ή υπέρμαχους της φιλαναγνωσίας, των οποίων το έργο αντανακλά το πνεύμα της Άστριντ Λίντγκρεν.
Σκοπός του βραβείου είναι να αυξήσει το ενδιαφέρον γύρω από τη λογοτεχνία για παιδιά και νέους και να προωθήσει την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 5 εκατ. σουηδικών κορονών, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο χρηματικό έπαθλο που δίνεται για βραβείο παιδικής λογοτεχνίας.
Τον νικητή επιλέγει 12μελής κριτική επιτροπή από σουηδούς μελετητές, συγγραφείς, εικονογράφους, κριτικούς και βιβλιοθηκονόμους.
Ο νικητής ανακοινώνεται κάθε χρόνο τον Μάρτιο στο Βίμερμπι, την πατρίδα της Άστριντ Λίντγκρεν.
Η απονομή γίνεται τον Ιούνιο σε ειδική τελετή στη Στοκχόλμη.

πηγή/αναδημοσίευση  http://www.tanea.gr/politismos/article/?aid=4726550

31 Μαΐου 2012

Μπαμπινιώτης, Γεώργιος Γλωσσικές καταχρήσεις

                                                                                                                                         20/09/1998
Ο τρόπος που χρησιμοποιεί ένας λαός τις λέξεις της γλώσσας του καθορίζεται πρωτίστως από τις ανάγκες της επικοινωνίας του, αλλά συνδέεται άμεσα με τη νοοτροπία και την παράδοση ενός λαού όσο και με ένα ήθος που διαμορφώνεται από τη χρήση ή και την κατάχρηση των λέξεων από ορισμένες κοινωνικές ή και επαγγελματικές ομάδες. Μερίδιο και «ευθύνη» στην καταχρηστική χρήση ορισμένων λέξεων έχουμε όλοι, ωστόσο την πρωτοβουλία την παίρνουν ­ όπως συμβαίνει συνήθως στη γλώσσα ­ μερικές ομάδες που πρωτοχρησιμοποιούν ή πολυχρησιμοποιούν τις αντίστοιχες λέξεις. Δείγματος χάριν θα αναφερθώ στις γραμμές που ακολουθούν σε δύο γλωσσικές ομάδες καταχρηστικής χρήσης: στα μπάτσος - ράμπο - μπλακ-άουτ καθώς και στα γράφω - πηδώ - το κάνω.

30 Μαΐου 2012

Το μυστικό της έμπνευσης ,,, βρίσκεται στην ονειροπόληση, σύμφωνα με νέα μελέτη

Ψάχνετε απεγνωσμένα να βρείτε τη λύση σε κάποιο πρόβλημα, αλλά μάταια. Και ξαφνικά, εκεί που εγκαταλείπετε την προσπάθεια και στρέφετε τη σκέψη σας κάπου αλλού, η απάντηση σάς έρχεται ως δια μαγείας.
Το φαινόμενο, το οποίο δεν συνδέεται μόνο με το «Εύρηκα» του Αρχιμήδη ή τις φωτεινές στιγμές του Νεύτωνα και του Αϊνστάιν αλλά και με την καθημερινότητα του καθενός από εμάς, είναι πολύ συχνό για να είναι τυχαίο. Τώρα η επιστήμη αρχίζει να εξιχνιάζει τον μηχανισμό του.
Οπως μάλιστα δείχνει νέα μελέτη, η έμπνευση δεν έρχεται όταν απλώς κάνουμε ένα διάλειμμα «αδειάζοντας» το μυαλό μας. Αντίθετα η δημιουργικότητά μας φαίνεται να ενισχύεται όταν αφήνουμε τη σκέψη μας να «ταξιδέψει».
Το τεστ των ασυνήθιστων χρήσεων
Ψυχολόγοι του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα με επικεφαλής τον Μπέντζαμιν Μπερντ και τον Τζόναθαν Σούλερ ανέθεσαν σε 145 φοιτητές δυο τεστ ασυνήθιστων χρήσεων ζητώντας τους να βρουν μέσα σε δυο λεπτά όσο το δυνατόν περισσότερες χρήσεις για καθημερινά αντικείμενα όπως οι οδοντογλυφίδες, οι κρεμάστρες ή τα τούβλα.
Μετά το πέρας των δυο λεπτών οι εθελοντές έκαναν ένα διάλειμμα 12 λεπτών κατά τη διάρκεια του οποίου ορισμένοι από αυτούς ξεκουράστηκαν, κάποιοι επιδόθηκαν σε μια δύσκολη δραστηριότητα απομνημόνευσης που απαιτούσε την πλήρη προσοχή τους ενώ κάποιοι άλλοι ανέλαβαν μια εύκολη ψυχαγωγική δραστηριότητα η οποία είναι γνωστό ότι ενισχύει την ονειροπόληση. Μια τέταρτη ομάδα εθελοντών δεν έκανε διάλειμμα. Στη συνέχεια οι ερευνητές ανέθεσαν σε όλους τους συμμετέχοντες τέσσερα έργα ασυνήθιστων χρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των δυο που είχαν εκτελέσει νωρίτερα.
Σε αυτόν τον «δεύτερο γύρο», στα δυο έργα που επαναλήφθηκαν, οι εθελοντές που είχαν επιδοθεί στην εύκολη ψυχαγωγική δραστηριότητα εμφάνισαν κατά 41% καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με την προηγούμενη φορά. Οι άλλες τρεις ομάδες δεν παρουσίασαν καμία βελτίωση όταν επανέλαβαν τα ίδια τεστ.
Ωστόσο, παρά τη βελτίωσή τους στα επαναλαμβανόμενα έργα, οι εθελοντές δεν εμφάνισαν καλύτερες επιδόσεις στα τεστ ασυνήθιστων χρήσεων που εκτέλεσαν για πρώτη φορά. «Αυτό υποδηλώνει ότι η ονειροπόληση βοήθησε μόνο στα προβλήματα τα οποία είχαν ήδη επεξεργαστεί νοητικά. Δεν φάνηκε να οδηγεί σε μια γενικότερη αύξηση της δημιουργικής ικανότητας επίλυσης προβλημάτων» δήλωσε ο κ. Μπερντ.
Το κομμάτι που συμπληρώνει το παζλ
Τα ευρήματα της νέας μελέτης, η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί σύντομα στην επιθεώρηση «Psychological Science», αποκαλύπτουν το κομμάτι που συμπληρώνει ένα παζλ το οποίο απασχολεί εδώ και καιρό τους ειδικούς.
«Παραδοσιακά γνωρίζουμε ότι ο ύπνος REM (σ.σ. η φάση των ονείρων) χαρίζει δημιουργική έμπνευση. Το γεγονός ότι και η ονειροπόληση έχει το ίδιο αποτέλεσμα είναι συναρπαστικό. Νομίζω ότι ανακάλυψαν κάτι πραγματικά ενδιαφέρον» δήλωσε η Σάρα Μέντνικ, ψυχολόγος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Ριβερσάιντ η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, μιλώντας στον ειδησεογραφικό ιστότοπο του «Nature».
Από την πλευρά του ο Τζον Κούνιος, ψυχολόγος του Πανεπιστημίου Ντρέξελ της Φιλαδέλφειας γνωστός για τις μελέτες του σχετικά με τη δημιουργική έμπνευση, συμπλήρωσε: «Το εύρημα αυτό πραγματικά κλείνει μια τρύπα στην υπάρχουσα βιβλιογραφία».
Οι νέες ανακαλύψεις αναδεικνύουν επίσης μια σημαντική χρησιμότητα στην ονειροπόληση, μια ανθρώπινη δραστηριότητα την οποία οι ειδικοί θεωρούσαν ως τώρα παντελώς άχρηστη καθώς δεν μπορούσαν να της αποδώσουν κάποιον εξελικτικό ή άλλο σκοπό.
 πηγή/αναδημοσίευση http://www.tovima.gr/science/psychology-sociology/article/?aid=458961

25 Μαΐου 2012

Πανελλαδικές: Ακυρώνεται ερώτηση από τα θέματα της Φυσικής

Ακυρώνεται, σύμφωνα με απόφαση του υπουργείου Παιδείας που αναμένεται να δοθεί από στιγμή σε στιγμή στην δημοσιότητα, το Γ4 ερώτημα των θεμάτων της Φυσικής που δόθηκαν σήμερα Παρασκευή από την Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων στις πανελλαδικές και προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις στις επιστημονικές Ενώσεις.

«Στο Γ4 ερώτημα παρατηρήθηκε ότι είναι ελλιπής η διατύπωσή του. Συγκεκριμένα δεν προσδιορίζεται ότι η ζητούμενη γωνία αναφέρεται στο πρώτο μέγιστο της κινητικής ενέργειας. Κατόπιν τούτου ακυρώνεται και οι αντίστοιχες μονάδες ανακατανέμονται στα υπόλοιπα ερωτήματα Γ1, 2 και 3 του θέματος». Σημειώνεται ότι το ερώτημα αυτό είχε 7 μονάδες.
Το υπουργείο Παιδείας αναφέρει ακόμη στην ανακοίνωσή του ότι η βαθμολόγηση των γραπτών δεν έχει ακόμη ξεκινήσει αλλά και για όσους εξετάστηκαν προφορικά (παιδιά με αναπηρία, ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες κ.λ.π.) θα ισχύσει η ίδια οδηγία. 
 
αναδημοσίευση /πηγή:  http://www.tovima.gr/society/article/?aid=459490&h1=true

Καταγγελία της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών

Διαβάστε παρακάτω την καταγγελία της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών

    Τα θέματα της Φυσικής Κατεύθυνσης ήταν εντός διδαχθείσας ύλης .

    Το θέμα  Γ 4 όπως διατυπώθηκε είναι επιστημονικά λανθασμένο. Η ράβδος παίρνει αρκετή ενέργεια μέσω του έργου της δύναμης F ώστε να κάνει ανακύκλωση, με αποτέλεσμα η  κινητική της ενέργεια να αυξάνει επ’ άπειρον.

    Εκτός από το πρώτο θέμα που αποτελούσε το 1\4 των θεμάτων (δηλαδή 25 μονάδες), τα υπόλοιπα απαιτούσαν μεγάλη εμπειρία και ιδιαίτερη διαίσθηση στη φυσική, σαν να  επρόκειτο για διαγωνισμό ταλέντων φυσικής.
    Η χρονική διάρκεια των 3 ωρών δεν επαρκούσε για την αντιμετώπιση θεμάτων τέτοιου επιπέδου. Ως αποτέλεσμα καταργείται η διαβάθμιση στην βαθμολογία και δεν ανταποκρίνεται στον σκοπό της, δηλαδή την εισαγωγή των μαθητών ανάλογα με το επίπεδο τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

    Η Ένωση Ελλήνων Φυσικών ως ύστατη προσπάθεια να σώσει την τιμή και το κύρος της επιστήμης, ζητά συγνώμη για αυτά τα θέματα από τις μαθήτριες και τους μαθητές που διαγωνίστηκαν σήμερα. Καλούμε τους συναδέλφους βαθμολογητές μέχρι να υπάρξει διορθωτική ανακοίνωση, να μην προχωρήσουν στη διόρθωση των γραπτών.

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ
Ζαρκαδούλας  Γιώργος
Καράβολας  Βασίλειος
Κασίδης  Αθανάσιος
Μάντης  Βαγγέλης
Νικολάου  Χαράλαμπος
Οικονομίδης  Μάκης
Πανάγος Λουκάς
Σαββάκης  Απόστολος
Τσεφαλάς  Κώστας
Φράγγος  Δημήτρης
                                                            
πηγή:  http://www.alfavita.gr/


21 Μαΐου 2012

Η συγγραφέας που έγραψε το Νησί,πιστή στην Ελλάδα!Διαβάστε άρθρο της



Αγαπά την Ελλάδα σαν να είναι Ελληνίδα.

Η Victoria Hislop, η Βρετανίδα συγγραφέας που έγραψε "Το νησί" και "Ο γυρισμός" σε άρθρο της στην Daily Telegraph γράφει για την Ελλάδα και τις δύσκολες ώρες της.


"Το πάθος μου για την Ελλάδα άρχισε την πρώτη ημέρα που πήγα εκεί για διακοπές πριν από 30 χρόνια και έχει γίνει πιο έντονο από τότε. Έχω πάει στο "πάρτι" που ήταν κάποτε η Ελλάδα. Τώρα μοιράζομαι το "hangover". Και είναι απελπιστικά οδυνηρό και λυπηρό”...


Τα άδεια εστιατόρια και τα μπουζούκια δεν περνάνε απαρατήρητα κατά τις τελευταίες επισκέψεις τις στην Ελλάδα σχολιάζοντας πως δεν πίστευε ποτέ ότι οι Έλληνες θα μειώσουν τις εξόδους τους γιατί "δεν είναι στο DNA τους να μένουν μέσα". "Οι Έλληνες είναι ένας πολύ περήφανος λαός και νιώθουν ταπεινωμένοι από αυτό, που τους έχει συμβεί. Τουλάχιστον μια φορά την ημέρα, κάποιος θα αναφέρει το θέμα του χρέους αλλά και για το πόσα χρωστά η Γερμανία στην Ελλάδα από την εποχή του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου" αναφέρει .

Παράλληλα, σημειώνει πως "οι περισσότεροι Έλληνες δεν κάνουν πλάκα με το ευρώ" ενώ αναφέρεται στην ανησυχία των πολιτών για τις καταθέσεις τους.Αποκαλύπτει ότι δεν θα αποσύρει χρήματα που διατηρεί σε ελληνική τράπεζα, γιατί δεν θέλει να είναι άπιστη προς την Ελλάδα.

"Ασυνήθιστο για Μάη μήνα, έβρεξε πολύ την περασμένη εβδομάδα. Από το μπαλκόνι μου, μπορούσα να δω το πλήθος που είχε συγκεντρωθεί στο Παναθηναϊκό στάδιο για την τελετή παράδοσης της Ολυμπιακής Φλόγας.Ύστερα από αρκετές ώρες, ο κόσμος έφυγε και ξαφνικά βγήκε ένα ουράνιο τόξο στον αθηναϊκό ουρανό. Η Ελλάδα γέννησε το δράμα. Ελπίζω για το καλό όλων που ζουν σε αυτή την απίστευτη χώρα, το ουράνιο τόξο να είναι συμβολικό και σύντομα η Ελλάδα να βρει "το χρυσό της λιμάνι" καταλήγει η Βρετανίδα συγγραφέας.

 πηγή: http://www.onalert.gr/default.php?pname=Article&catid=2&art_id=14675


Παρουσίαση του "Νήματος"στο βιβλιοπωλείο "Λυχνάρι" στις Μοίρες την Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2012










12 Μαΐου 2012

Το Μουσείο Νίκος Καζαντζάκης ανάμεσα στα top της Ευρώπης

Το Μουσείο Νίκου ΚαζαντζάΤο Μουσείο Νίκος Καζαντζάκης ανάμεσα στα top της Ευρώπηςκη συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 47 ευρωπαϊκά μουσεία που είναι υποψήφια για την ύψιστη ετήσια διάκριση, την αναγόρευση σε «Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς 2012» (European Museum Year Award).

Η τελετή ανακοίνωσης της απόφασης, η οποία έχει ήδη ληφθεί από τον περασμένο Νοέμβριο από την οργανωτική επιτροπή, το European Museum Forum, θα πραγματοποιηθεί από 16 έως 19 Μαΐου στο Δημοτικό Μουσείο της Penafiel, Πορτογαλία.
 Η διαδικασία προβλέπει τη δεκάλεπτη παρουσίαση εκάστου μουσείου από τον αντιπρόσωπό του, μέσω ερωτήσεων που απευθύνουν τα μέλη της επιτροπής. Η συνέντευξη κλείνει με την παρουσίαση και επεξήγηση στο κοινό ενός αντικειμένου, χαρακτηριστικού της έκθεσης και των συλλογών του μουσείου.

Το «Βραβείο του Ευρωπαϊκού Μουσείου της Χρονιάς» (ΕΜΥΑ) ιδρύθηκε το 1977 υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης. Σκοπός του είναι η αναγνώριση της αριστείας και η ενθάρρυνση της εισαγωγής καινοτόμων διαδικασιών στα μουσεία της Ευρώπης, που ειδικά τότε ακολουθούσαν παραδοσιακές μεθόδους στην εκθεσιακή και ερμηνευτική διαδικασία, και εστίαζαν το ενδιαφέρον τους αποκλειστικά στις συλλογές τους παρά στην αξιοποίησή τους για το όφελος της κοινωνίας.

Nα αναγεννηθεί η σχέση δασκάλου-μαθητή….

Η δίψα για γνώση και η λαχτάρα για κατανόηση αποτελούν μια μοναδική μάχη και ένα εξαιρετικό ιδεώδες στη ζωή του ανθρώπου, αποτελούν μια αυξανόμενη δύναμη που πηγάζει από την ίδια τη ζωή.  Κάτω από αυτό το πρίσμα, ο ρόλος του δασκάλου για το σκοπό αυτό ήταν και παραμένει κυρίαρχος. Κατά συνέπεια, μια κοινωνία που δεν τιμά τους δασκάλους της είναι ελαττωματική και ο δάσκαλος που δεν αντιλαμβάνεται το ρόλο του στη διαμόρφωση της εθνικής κουλτούρας παύει να είναι λειτουργός…

Το προνόμιο του δασκάλου, κατά τον G. Steiner, είναι: να αφυπνίζει σ’ ένα άλλο ανθρώπινο πλάσμα δυνάμεις και όνειρα που είναι πέρα από τα δικά του, να παρακινεί τους άλλους να αγαπήσουν αυτά που εκείνος αγαπάει και να κάνει το εσωτερικό του παρόν δικό τους μέλλον.

Το να διδάσκεις με μεράκι σημαίνει να αφυπνίζεις στο μαθητή την αμφιβολία και να τον προγυμνάζεις για τη διαφωνία. Άλλωστε, η δημοκρατία είναι θεσμοθετημένη αμφισβήτηση και διαπλάθεται μέσα από την αγωγή του πολίτη, προσηλωμένη στο δημοκρατικό ιδεώδες που βασίζεται στο διάλογο και τη διαφωνία…

Ο σφυγμός της διδασκαλίας είναι κατεξοχήν η ικανότητα να πείσεις, υιοθετώντας το διάλογο και ενισχύοντας την άλλη άποψη. Ο δάσκαλος δεν πρέπει να ξεχνάει ότι απευθύνεται στη νόηση, στη φαντασία, στο νευρικό σύστημα και στον εσωτερικό κόσμο του ακροατή του. Συνεπώς καθετί είναι αντικείμενο διδασκαλίας γιατί παρέχει τροφή στη σκέψη.

Η γνήσια διδασκαλία σημαίνει ξύπνημα και ξάνοιγμα του νου και δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνικό ή οικογενειακό σύστημα χωρίς διδασκαλία. Ενεργοποιεί το βίο που δεν μένει ανεξέταστος, δηλαδή το δίκαιο βίο.

Στην πατρίδα μας ο σεβασμός στο δάσκαλο είναι μια ξεπερασμένη αξία και οι συμπεριφορές των μαθητών στην τυπική εκπαίδευση δίνουν το χαρακτήρα της εποχής μας, που δεν είναι τίποτε άλλο από «εποχή της ανευλάβειας».

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Η απομάκρυνση από την πατριαρχική σχέση δασκάλου-μαθητή είναι ένας λόγος. Η ανώριμη πολιτικοποίηση των μαθητών, τα ΜΜΕ, η απελευθέρωση και το ξεθώριασμα των αξιών της κοινωνίας μας συμπληρώνει το μαθησιακό περιβάλλον της ανευλάβειας.

Οι συμπεριφορές της κοινωνίας μας ενσωματώνονται και στην εκπαιδευτική διαδικασία, χωρίς να αφήνουν ανεπηρέαστο και το δάσκαλο. Το αποτέλεσμα είναι εμφανές: το μεράκι στην αποστολή του, σιγά-σιγά, να αποτελεί «απολεσθέν θέλγητρο».

Έτσι το δίπολο δάσκαλος-μαθητής υπόκειται στην αλλοίωση της σχέσης που είχε σφυρηλατηθεί εδώ και αιώνες, με τα θετικά και τα αρνητικά της στοιχεία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι την ιστορία της σχέσης δασκάλου-μαθητή τη σκιάζει και ανυπακοή και προδοσία, και από τα δύο μέρη. Πάντως, όσον αφορά στην αφομοίωση της ηθικής στάσης, μόνο η πραγματική ζωή του δασκάλου μπορεί να αποτελέσει το παράδειγμα.

Τα πράγματα έχουν αλλάξει δραματικά. Άλλοτε, η μνήμη θεωρούνταν (και είναι) η μητέρα των μουσών, το ανθρώπινο χάρισμα που καθιστά εφικτή κάθε μάθηση. Σήμερα ζούμε την εποχή του διαδικτύου που αντιστρατεύεται τη μνήμη. Για τις νέες μορφές μάθησης, που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες,  δεν έχουν θέση η πίστη και η προδοσία, η αγάπη και η εξέγερση. Όλα συμβάλλουν στην απώθηση της γοητείας της σκέψης, δηλαδή το να μεταφράζεις την ύπαρξη σαν απεριόριστη ροή σκέψης.

Η αναγέννηση της σχέσης δασκάλου-μαθητή, σε μια εποχή μετάβασης στην οποία έχει εισέλθει η κοινωνία μας, είναι αναγκαία για τη διαμόρφωση της νέας κουλτούρας που θα ενσωματώνει το παλιό, θα κατανοεί το καινούργιο και θα έχει ανοικτό το βλέμμα σε ένα μέλλον προσδοκιών…

Το ερώτημα που κυριαρχεί είναι: η χαρισματική αίγλη του εμπνευσμένου δασκάλου θα αντέξει στο χρόνο;

Η απάντηση, κατά την άποψή μου, είναι ναι, τόσο στις αίθουσες διδασκαλίας όσο και σε όλες τις εκφάνσεις της πολιτικής πράξης. Οι πολιτικοί ηγέτες έχουν ρόλο παιδευτικό, τόσο με το λόγο όσο και με τις στάσεις τους για το «κοινό καλό». Αρκεί να κατανοήσουν ότι η διδασκαλία είναι μια ανοιχτή πρόσκληση στη διορθωτική διαφωνία…



Καθηγητής Χρήστος Β. Μασσαλάς-π. Πρύτανης

πηγή: http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=454445&h1=true

24 Απριλίου 2012

I' m Hellene!!

Ενα εξαιρετικό βιντεάκι,
πραγματική διαφήμιση για τη χώρα μας, που έχει ανάγκη 
να δείξει τις αξίες και τα ιδανικά του παρόντος και του παρελθόντος
απεμπολώντας κάθε είδους λοιδορία και κάθε ίχνος 
ρατσισμού που τα τελευταία χρόνια αναλέητα έχουμε δεχτεί !!
πηγή: http://youtu.be/MFvU18GGM3Y

6 Απριλίου 2012

4 Πανελλήνιος Σχολικός Λογοτεχνικός Διαγωνισμός

πολλά συγχαρητήρια στους μαθητές μας του ΓΕΛ Μοιρών (Α1) Μαρία Δασκαλάκη και Σταύρο Γκαλίνωφ  που κέρδισαν το πρώτο βραβείο στον πανελλήνιο διαγωνισμό ποίησης και λογοτεχνίας!!
παιδιά, καλή πρόοδο!! μπράβο σας!!!
πάντα επιτυχίες και διακρίσεις να έχετε στη ζωή σας!!

Αγ। Λαύρας 37 13231 Πετρούπολη τηλ:

2105021932

6944911275

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ

ΠρακτικόΑξιολόγηση του 4ου Σχολικού Λογοτεχνικού Διαγωνισμού
Ποίησης, Διηγήματος
μαθητών Γυμνασίων και Λυκείων

Η εκδήλωση απονομής βραβείων και επαίνων θα γίνει στις 22 Απριλίου 2012 στο Πολιτιστικό Κέντρο της Πετρούπολης, Εθνικής Αντίστασης 61, στις 10:30 π.μ.
Οι διακριθέντες που θα παρευρεθούν παρακαλούνται να ενημερώσουν στα τηλέφωνα:
κα Έλενα Σιούτη 6944911275 & κο Δημήτρη Βαρβαρήγο 6973412713

Βραβεία, έπαινοι, συμμετοχές και βιβλία θα δοθούν σε όσους παραστούν στην εκδήλωση.
Είστε όλοι ευπρόσδεκτοι.

Η Κριτική Επιτροπή αποτελείτο από τους :

1) Δημήτρη Βαρβαρήγο, Συγγραφέα
2) Έλενα Σιούτη, Ποιήτρια
3) Γεωργία Παπαμιχαήλ, ποιήτρια
4) Βενετία Βήχου, ποιήτρια

5) Άννα Γκίνη


Ευχαριστούμε πολύ τα στελέχη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για την πολύτιμη βοήθεια που μας πρόσφεραν να κοινοποιήσουν στα σχολεία την προκήρυξη του διαγωνισμού.
Συγχαρητήρια στις καθηγήτριες και τους καθηγητές για το σπουδαίο έργο που επιτελούν στην εκπαίδευση και χαρίζουν τη γνώση στα παιδιά, στους αυριανούς σωστούς πολίτες της πατρίδας μας.

Με εκτίμηση,
από την πρόεδρο και τα υπόλοιπα μέλη του συμβουλίου του Μορφωτικού Ομίλου.

Σύμφωνα με το άθροισμα της βαθμολογίας των κριτών, αποφάσισε και απέδωσε τα Βραβεία ως εξής:
Βραβεία για την ποίηση

Πρώτα ΒΡΑΒΕΙΑ σε όλες τις κατηγορίες
Απορίες αθωότητας Σοφία Μιμιλίδου 2ο ΓΕΛ ΕΔΕΣΣΑΣ
Ερωτικός Λόγος Κων/νος Κούρος 3ο ΛΥΚΕΙΟ ΓΛΥΦΑΔΑΣ
Το λουλούδι του Άδη Βασίλειος Αθανασόπουλος ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
Να τον προσέχεις Μαρία Δασκαλάκη ΓΕΛ ΜΟΙΡΩΝ
Για εκείνη Σταύρος Στογιαν Γκαλινοφ ΓΕΛ ΜΟΙΡΩΝ
Ο Οδυσσέας Ραφαηλία Ρούντου ΓΕΛ Κ. ΠΟΡΟΪΩΝ
Στη σκιά της ευτυχίας Ισαβέλλα Κακομανώλη 2ο ΠΕΙΡΑΜ.ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Να τον προσέχεις Μαρία Δασκαλάκη ΓΕΛ ΜΟΙΡΩΝ
Για εκείνη Γκαλίνοφ Στόγιαν ΓΕΛ ΜΟΙΡΩΝ
Υποτιθέμενη εξουσία Χρυσούλα Καλατζή ΕΠΑΛ ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ
Σκέφτηκες ποτέ; Μαρία Βασιλειάδου 4Ο Γ. ΠΤΟΛΕΜΑΙΔΑΣ
Κόσμος άχρωμος Ζωή Βεζύρη 1Ο ΓΥΜ. ΧΟΡΤΙΑΤΗ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
Η εποχή της παρακμής Νικολέτα Κόλλια ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΠΙΩΝ
Μπλεγμένος στο δίχτυ Νικόλαος Διακόνης 1Ο ΕΠΑΛ ΚΟΡΩΠΙΟΥ
Επτά αστέρια Μιχάλης Κυβρικοσέος 3ο ΕΠΑΛ Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ
Ανάβαση Σεραφείμ Κιουλιούρης 2ο ΓΕΛ ΚΑΒΑΛΑΣ
Ελλάς νεφέλη Μαρία Κορδαλή ΓΕΛ ΑΚΡΑΤΑΣ

Δεύτερα ΒΡΑΒΕΙΑ σε όλες τις κατηγορίεςΤο ταξίδι του νερού Γεωργία Σαριγιάννη 1ο ΓΕΛ ΧΟΡΤΙΑΤΗ ΑΣΒΕΣΤΟΧΩΡΙ
Οδυσσέα Εμμανουήλ Αμαριωτάκης ΠΕΙΡΑΜ.ΓΥΜΝ.ΠΑΤΡΩΝ
Με προορισμό το φως Σοφία Ζέρβου 49ο Λ. ΑΘΗΝΩΝ
Το δίλημμα Γιάννης Δημόπουλος ΓΕΛ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ
Για μια σκιά Ελένη Λιόλιου ΠΕΙΡΑΜ.ΛΥΚΕΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Παιχνίδι αναπνοής Λήδα Βλάχου 3Ο ΓΕΛ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ
5.5 Μέτρα πάνω απ’ τη γη Αρίστη Αβραμίδου 3Ο ΓΕΛ ΔΡΑΜΑΣ
Σκέψεις Αλεξάνδρα Κριαρίδου 1ο Γ. ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ
Το τραγούδι που σου γράφω στη σιωπή Χριστίνα-Ελένη Ξύγκη ΓΕΛ ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΝ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ
Ασωτίες Κων/νος Πλατανίτης ΓΕΛ ΤΕΓΕΑΣ
Τα δίστιχα της αγάπης Άννα Λουκάϊ ΓΕΛ ΑΓ. ΘΕΟΔΩΡΩΝ
Η καρδιά του Θεού Ειρήνη Καλαφάτη Γ. ΝΕΑΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΑΣ
Αισθήσεις Αδαμαντία Στριμενοπούλου 2ο ΓΕΛ ΚΟΡΙΝΘΟΥ


Τρίτα ΒΡΑΒΕΙΑ σε όλες τις κατηγορίεςΟ νέος έχει απογοητευτεί από την κοινωνία Χρήστος Φακετόπουλος 3ο ΓΕΛ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΎΠΟΛΗΣ
Σκόνη Μαριάνθη Κούρτη 3ο ΓΕΛ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΎΠΟΛΗΣ
Η αρχή… του τέλους Αντζελίνα Τζιτζιροπούλου 2ο ΛΥΚΕΙΟ Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ
Ο νόστος του Οδυσσέα Στυλιανός Πασαλούκος 62Ο ΓΥΜΝ.ΑΘΗΝΩΝ
Η δική μου Ιθάκη Μαριάννα Αντωνιάδη 2Ο ΛΥΚΕΙΟ Ν. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ
Ασωτίες Κων/νος Πλατανίτης ΓΕΛ ΤΕΓΕΑΣ
Μιλώντας με τα όνειρα Γρηγόρης Γιαννακίδης 1ο ΓΕΛ ΧΟΡΤΙΑΤΗ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
Μιας και η νύχτα απόψε τελειώνει Ελισάβετ Τσιαντούκα ΓΕΛ ΣΟΥΦΛΙΟΥ
Κόκκινο σε ασπρόμαυρο φόντο Δέσποινα-Δανάη Γκανάσου 41ο ΓΕΛ ΑΘΗΝΩΝ
Το λιμάνι της αγάπης Μαρία Κουτούζη ΓΕΛ ΑΓ. ΘΕΟΔΩΡΩΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Σαν άνοιξη Αλέξανδρος Σπυριδέλης Γ.ΝΕΑΣ ΜΑΔΥΤΟΥ
Της Ελλάδος η φωνή Γιώργος Βερβερίδης Γ.ΠΟΔΟΧΩΡΙΟΥ ΚΑΒΑΛΑΣ

Πρώτοι ΕΠΑΙΝΟΙ σε όλες τις κατηγορίεςΣημερινή εποχή Απόστολος Κόντης Καλλιτεχνικό Γ. ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
Η αρμονία της φύσης Σοφία Καραΐσκου 6ο Γ. ΛΑΡΙΣΑΣ
Πόρτες Ευάγγελος Πέιογλου ΛΥΚΕΙΟ ΣΤΟΥΤΓΚΑΡΔΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ
Ο αναχωρητής Ευριπίδης Αβούρης 3ο ΓΥΜΝ.ΚΑΣΤΡΙΤΣΙΟΥ
Όνειρα Σπυρίδων Τσιαμίτας 3Ο ΓΕΛ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ
Ελλάδα Κατερίνα Κολοκυθά 3Ο Γ.ΥΜΗΤΤΟΥ


Δεύτεροι ΕΠΑΙΝΟΙ σε όλες τις κατηγορίεςΧαμένες ελπίδες Τζεσίλντα Τσεκρέζι ΓΕΛ Κ. ΠΟΡΟΪΩΝ
Το πάθος της καρδιάς Γιάννα Νέμοβα ΓΕΛ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ
Ψυχή σαν τριαντάφυλλο Ευαγγελία Γαβριηλίδου ΚΑΛΛ.ΓΥΜΝ.ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ
Η φύση και τα χρώματά της Αργυρώ Κοκκίνου 6ο Γ. ΛΑΡΙΣΑΣ
Παγωμένα δάκρυα Κούλα Ρομινα ΕΠΑΛ ΠΟΛΥΓΥΡΟΥ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ
Το όραμα Αναστασία Μαλλίρη ΓΕΛ ΤΕΓΕΑΣ
Η καρδιά θυμάται Έφη Γκόνια 1Ο ΓΕΛ ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ
Για τους αφανείς ήρωες Θεόδωρος Κυριαζής ΠΕΙΡΑΜ.ΓΥΜΝ.ΠΑΤΡΩΝ
Ουτοπία Χρήστος Κιαργιακλίδης ΕΣΠΕΡΙΝΟ Γ. ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ
Η Ελλάδα Φανή Αρμπουνιώτη ΓΕΛ ΔΙΑΚΟΠΤΟΥ

Τρίτοι ΕΠΑΙΝΟΙ σε όλες τις κατηγορίεςΟδύσσεια Βαλεντίνα Σπάνο 49Ο ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Απαισιοδοξία Ιωάννα Διαμαντούλη 2ο ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Ήλιος Σάββας Λιάπης Γ. Ν.ΜΑΔΥΤΟΥ
Ο άνεμος Φώτης Αγγελάκαρος Γ. Ν. ΜΑΔΥΤΟΥ
Ο πλάτανος Βέρρα Βασιλική ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΑΤΡΩΝ
Τριαντάφυλλα Άννα Καραμολέγκου 1Ο ΓΥΜΝ. ΕΥΚΑΡΠΙΑΣ
Ύπνος Χριστίνα Καρυπίδου ΓΕΛ ΠΟΡΟΪΩΝ
Λίγα λόγια στην αγάπη μου Μάριος Ατάλλα 24ο ΓΥΜΝ. ΑΘΗΝΑΣ
Όνειρος Νικόλαος-Τρύφωνας Τσούκας ΓΕΛ ΑΓ. ΘΕΟΔΩΡΟΙ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Η χελώνα Ελευθερία Σταυρουλάκη 2Ο ΓΕΛ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ
Όνειρα Ανδρέας Τζέκας 10Ο ΓΕΛ ΛΑΡΙΣΑΣ
Τα παιδιά ενός άλλου κόσμου Μαργαρίτα Ζουμπουλίδη 2Ο Λ. Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ
Αναμνήσεις Τριανταφυλλιά Κωσταρέλου ΓΥΜ.ΑΝΤΙΜΑΧΕΙΑΣ ΚΩ
Για την Ελλάδα Δημήτρης-Τσαμπίκος Ρούστας ΓΥΜΝ.ΡΟΔΙΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑ
Πατρίδα Πέτρος Εσιπέκογλου ΓΕΛ ΕΞΑΠΛΑΤΑΝΟΥ
Ελληνίδα καλλονή Δημήτρης Κυβρικοσαίος 1ο ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑΛ ΚΟΡΩΠΙΟΥ



Βραβεία για διηγήματα
Πρώτα ΒΡΑΒΕΙΑ σε όλες τις κατηγορίες
O Χορός του Ανέμου Μαρία Στεργιούδη 3ο ΓΕΛ ΟΡΜΥΛΙΑΣ
Ταξίδι στο μαγικό κέντρο της γης Μαρία Γιαπιτζόγλου 4ο ΓΥΜ/ΣΙΟ ΝΕΑΠΟΛΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ
Φως και σκότος Βασίλης Τζήκας-Σωτηριάδης 4ο ΓΥΜ/ΣΙΟ ΝΕΑΠΟΛΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ
Στο σεληνόφωτό σου Μαρία Κωνσταντινοπούλου ΛΥΚΕΙΟ ΑΚΡΑΤΑΣ
Για πάντα αδελφωμένοι Ευτυχία Πούλιου ΠΕΙΡΑΜ.Γ. ΠΑΝΕΠ.ΜΑΚ/ΝΙΑΣ
Ζωγραφική, ένας ακόμα τρόπος Βασιλεία Ζηνέλη Γ.Ν.ΜΑΔΥΤΟΥ
Η τελευταία μέρα Φώτης Παπαϊωάννου 1ο ΓΕΛ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ
Τα ξωτικόχυλα Κοραλλία-Μαρία Ανδριανάκου 2ο ΓΕΛ ΚΟΡΙΝΘΟΥ
Ξυπνήστε Έλληνες Παύλος Μανουσακίδης ΕΣΠ. ΛΥΚ. ΑΧΑΡΝΩΝ
Η πεταλούδα άνοιξε τα φτερά της Δήμητρα Σαμλίδου 3ο ΓΕΛ ΔΡΑΜΑΣ


Δεύτερα ΒΡΑΒΕΙΑ σε όλες τις κατηγορίεςΟ χορός των μασκαρεμένων Παναγιώτης Αθανασόπουλος 4ο ΓΕΛ ΑΛΙΜΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΕΙΟ
Είχα κάτι περίεργο Ιωάννα Παπαδή 3ο ΓΕΛ ΔΡΑΜΑΣ
Το ημερολόγιο ενός τιτανικού Ζωή Γαλιδάκη 5ο Γ.Π.ΦΑΛΗΡΟΥ
Τα πιο χαρούμενα Χριστούγεννα Αναστασία Θεοδοσιάδου 4ο Γ. ΣΥΚΕΩΝ
Σαν άστρο που θα σ’ ακολουθεί Ευαγγελία Αθηναίου 4ο ΓΕΛ ΓΛΥΦΑΔΑΣ
Το τραγούδι της νύμφης Ηλίτσα Μελέτση ΓΕΛ ΒΕΛΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Ίσως σε μια άλλη ζωή Σοφία Γαλανοπούλου ΓΕΛ ΕΞΑΠΛΑΤΑΝΟΥ
Στο δρόμο για το μέτωπο Χρήστος Μπούρης 9ο ΛΥΚ. ΑΘΗΝΩΝ
Μάθημα ανθρωπιάς Αντώνης Αραμπατζής 3ο ΓΥΜ/ΣΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΟΥΠΟΛΗΣ
Ο απέναντι κόσμος Μαριλένα Αντωνίνη 9ο ΛΥΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Η ιστορία ενός επισκόπου Μάρκος Αναγνωστόπουλος 1ο ΓΕΛ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ



Τρίτα Βραβεία σε όλες τις κατηγορίεςΗ αβδέλλα, η στάχτη και οι γερμανοί Ανδρονίκη Γκανά 6ο Γ. ΛΑΡΙΣΑΣ
Μέσα μας ένα θαύμα κατοικεί Δήμητρα Λιανού 9ο ΓΕΛ ΑΘΗΝΩΝ
Νότες έξω απ το πεντάγραμμο Χρυσάνθη Ριζοπούλου Γ. ΡΟΔΙΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑ
Απόγνωση Μαρίνα Καλογεροπούλου 4ο ΓΕΛ ΓΛΥΦΑΔΑΣ
Ένα μέρος για μας Βασιλική Νικολουδάκη ΠΕΙΡ.ΛΥΚΕΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Συναισθήματα Μαρία Βογιατζόγλου ΜΟΥΣΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΡΑΜΑΣ
Μια διαφορετική Ιστορία Εφηβείας Νατάσα Αβραμοπούλου Σχολ. μονάδα Κ.Καστρίτσι ΠΑΤΡΑ
Η Ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία Σοφία Καραλιουλέ 4ο Γ. ΣΥΚΕΩΝ
Δυο χέρια στο κενό Σοφία Υφαντίδου 1Ο ΓΕΛ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ




ΠΡΩΤΟΙ ΕΠΑΙΝΟΙ σε όλες τις κατηγορίεςΗ αλλαγή Εύα Δουμούρα ΓΕΛ ΛΑΥΡΙΟΥ
Η τέλεια οικογένεια Ευαγγελία Οικονόμου ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΝΙΤΣΑΣ
Το όνειρο Δημήτρης Γιαννακλής ΓΕΛ ΔΙΑΚΟΠΤΟΥ
Η σονάτα των αναμνήσεων Μιχάλης Τσαγκάρης 3ο Γ. ΚΑΛΥΜΝΟΥ


ΔΕΥΤΕΡΟΙ ΕΠΑΙΝΟΙ σε όλες τις κατηγορίεςΤο πρόσωπο του εγκληματία Παναγιώτης Κεραμίδης 3ο Γ. ΝΑΟΥΣΑΣ ΗΜΑΘΙΑΣ
Ραγισμένοι καθρέπτες Βασίλης Αουαντάλλα ΜΟΥΣΙΚΟ ΓΕΛ ΠΑΛΛΗΝΗΣ
Ήθελα μόνο να σε αγγίξω Ναταλία Σταυροπούλου ΓΕΛ ΔΙΑΚΟΠΤΟΥ


ΤΡΙΤΟΙ ΕΠΑΙΝΟΙ σε όλες τις κατηγορίεςΤο μαύρο παράθυρο Χριστίνα Γκατζιώνη 1ο ΓΕΛ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ
Πλανητικό ταξίδι Ζαχαρένια Ταμπακάκη 2Ο ΓΕΛ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ
Το αστέρι Άσπα Τζουρατζόγλου 6ο Γ. ΚΑΒΑΛΑΣ


ΑΠΟΝΟΜΕΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ

Οι απονομές θα γίνουν στις 22 Απριλίου του 2012 στο Πoλιτιστικό Κέντρο Πετρούπολης Εθνικής Αντιστάσεως 61
πηγή: http://morfotikospetroupolis.blogspot.com/


26 Μαρτίου 2012

Τα ντοκουμέντα της Ιστορίας: Η Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη

Η αγριότητα των Τούρκων, η έλλειψη όπλων και οι κόντρες του αρχιστράτηγου με τους αγωνιστές

Του Αλέκου Α. Ανδρικάκη andrikakis@patris.gr

Η αρχή της επανάστασης του 1821 στην Κρήτη

Η άγρια διοίκηση των Τούρκων, μέσα από μια έκθεση του Καλλίνικου Κριτοβουλίδη, οι πρώτες μάχες και η σύγκρουση του αρχιστράτηγου και γενικού επάρχου Μιχαήλ Αφεντούλιεφ με την ηγεσία των επαναστατών




«Κρητικόν Πάνθεον», λαϊκή λιθογραφία με προσωπογραφία των ηρώων των κρητικών αγώνων, από το 1770, μέχρι την επανάσταση του 1897. Δεσπόζει η μορφή του Δασκαλογιάννη, ενώ αριστερά πάνω, στην πρώτη σειρά, απεικονίζονται αγωνιστές του 1821, όπως ο Βασίλειος Χάλης και ο Σήφακας.

Το «Πάνθεον» εκτυπώθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα από τον Εμμανουήλ Μπλαζουδάκη και αντίτυπα υπάρχουν στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και στο Μουσείο Βενιζέλου, του δήμου Αθηναίων


Η έναρξη της επανάστασης του 1821 στην Κρήτη ξεκίνησε υπό τις χειρότερες συνθήκες, και χωρίς την προετοιμασία που υπήρχε στην υπόλοιπη Ελλάδα. Αποκομμένο από τον υπόλοιπο σκλαβωμένο ελληνικό χώρο, το νησί ζούσε ίσως την πιο βάρβαρη κατοχή, την αγριότερη μορφή της τουρκικής σκλαβιάς. Η επανάσταση του Δασκαλογιάννη και των συντρόφων του, στα 1770, άνοιξε μελλοντικούς δρόμους για έναν νέο ξεσηκωμό, όμως παράλληλα η αυτοθυσία αυτών των γενναίων πρόδρομων επαναστατών οδήγησε τους Τούρκους να εντείνουν ακόμη περισσότερο τα σκληρά μέτρα, σε μια άγριας βαρβαρότητας πολιτική σε βάρος των χριστιανών. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Κρήτη υπήρχαν τρεις πασάδες, ενώ στην Πελοπόννησο, περιοχή με πολλαπλάσια έκταση και πληθυσμό, υπήρχε μόνον ένας πασάς.

Ο Κρητικός σκλάβος ζούσε βίο απερίγραπτο, σε άθλιες συνθήκες, τις οποίες περιέγραφαν όλοι οι Ευρωπαίοι περιηγητές της προεπαναστατικής περιόδου.

«Μη προτιθέμενοι την όλην περιγραφήν της παθητικής καταστάσεως των Ελλήνων Κρητών, πολλώ διαφέρουσαν της των άλλων Ελλήνων, καίτοι δούλων επίσης, υπό την τουρκοκρατίαν, περιοριζόμεθα σημειούντες μόνον, ότι εν τη νήσω ταύτη ενίδρυσεν ο βαρβαρισμός την πρώτυπον σχολήν της αγριωτέρας τυραννίας· εν τη νήσω αυτή ο Έλλην ουδενός απολύτως κύριος ην, ούτε εαυτού, ούτε συζύγου ή τέκνων, ούτε περιουσίας, ούτε συνειδήσεως, ως υποκείμενος υπό την αυθαιρεσίαν, την κακουργίαν, την βίαν και τας αισχράς ορέξεις και αυτού έτι του εσχάτου βαρβάρου», γράφει χαρακτηριστικά ο Ιωάννης Φιλήμων στον τέταρτο τόμο του έργου του «Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως», ο οποίος κυκλοφόρησε στην Αθήνα το 1861. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο ιστορικό έργο, ο Κρητικός ήταν κλεισμένος μόνιμα σε ένα αιώνιο σφαγείο. Σημειώνει μάλιστα ότι «ο Είλως και ο Παρίας ευδαίμονες ήσαν ως προς τον Κρήτα, κεκλεισμένον οιωνεί εντός σφαγείου αιωνίου, κατακείμενον εντός κοιλάδος κλαθμώνος και οδυρμών, ραβδιζόμενον δε και αγγαρευόμενον ως κτήνος, και βιαζόμενον εν μέρει, ίνα κρύπτη εντός τον χριστιανισμόν αυτού κατά συνείδησιν, φέρων εκτός του μωχαμεθανισμόν κατ’ ανάγκην».

Τέτοια βέβηλη και φρικαλέα διοίκηση , προσθέτει ο Φιλήμων, δεν είχαν παρουσιάσει σε άλλο μέρος της Ελλάδας οι Τούρκοι, οι βάρβαροι όπως τους αποκαλεί. «Τοσαύτης εξαχρειώσεως και τοσαύτης ωμότητος τυραννία ουδένα ητίμασεν αιώνα, και ουδενός άλλου κατακτηθέντος λαού τον τράχηλον κατεβάρυνε», σημειώνει ακόμη.

Τις βάρβαρες συνθήκες που βίωναν οι Κρήτες επισημαίνει και ο Χανιώτης λόγιος Κυριάκος Καλλίνικος Κριτοβουλίδης (1792-1868), μια μεγάλη μορφή του κρητικού αγώνα του 1821 και θεωρούμενος ως ο απομνημονευματογράφος εκείνης της μεγάλης αλλά άτυχης επανάστασης στο νησί. Ο Κριτοβουλίδης υπήρξε μέλος της Φιλικής Εταιρείας, από τους ηγέτες της επανάστασης, συγγραμματέας (κάτι σαν υπουργός) στην πρώτη περίοδο της επανάστασης και πληρεξούσιος στην Κρητική Συνέλευση. Το 1859 συνέγραψε την πρώτη ιστορία για τον αγώνα της Κρήτης, με τον τίτλο «Απομνημονεύματα του περί αυτονομίας της Ελλάδος πολέμου των Κρητών» κι ένα χρόνο αργότερα ένα δεύτερο μέρος στο ίδιο έργο, με τον τίτλο, «Παράρτημα εις τα απομνημονεύματα του περί αυτονομίας της Ελλάδος πολέμου των Κρητών». Ο ίδιος δημοσίευσε στο έργο του Φιλήμονα, που προαναφέραμε, δημοσίευσε έκθεση για τις αγριότητες των Τούρκων πριν το 1821, προκειμένου να αποδείξει τον ισχυρισμό του ιστορικού ότι οι Κρήτες βίωναν τη βαρβαρότητα. Στο δικό του πάντως έργο, «Απομνημονεύματα του περί αυτονομίας της Ελλάδος πολέμου των Κρητών», ο Κριτοβουλίδης σημειώνει και άλλα στοιχεία για την κατάσταση στο νησί, όπως το γεγονός ότι ήταν αποκομμένο, δεν υπήρχε οπλισμός ούτε, στην ουσία, επαφή και βοήθεια από το εθνικό κέντρο της επανάστασης στην υπόλοιπη χώρα. Μάλιστα ο Κριτοβουλίδης αναφέρεται, σωστά, στην υποτίμηση του αγώνα του νησιού και των πρωταγωνιστών του από τους τότε ιστορικούς, σημειώνοντας ότι αυτή ήταν μια μεγάλη αδικία, που δεν άξιζε στη γιγάντια προσπάθεια και στους ποταμούς αίματος που έδωσαν οι Κρήτες, χωρίς μάλιστα τελικά να ανταμειφθούν, καθώς οι ευρωπαϊκές δυνάμεις, με τη Συνθήκη του Λονδίνου (22 Ιανουαρίου/4 Φεβρουαρίου 1830) απέκλεισαν την Κρήτη και τη Σάμο από το μικρό ελληνικό κράτος. Τότε το νησί πωλήθηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στο σύμμαχο του σουλτάνου αντιβασιλέα της Αιγύπτου Μεχμέτ Αλή, ως ανταπόδοση στη βοήθεια που πρόσφερε αυτός, όταν από τον Μάιο του 1822 οι δυνάμεις του βρέθηκαν στο νησί πλάι στις σουλτανικές.

Ουσιαστικά τα στοιχεία που παραθέτουν, τόσο ο Φιλήμων όσο και ο Κριτοβουλίδης αποτελούν απάντηση στον ισχυρισμό που είχε διατυπώσει μερικά χρόνια νωρίτερα (1853) ένας άλλος ιστορικός, ο Σπυρίδων Τρικούπης, ο οποίος στο έργο του «Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως» έψεξε τους Κρήτες επειδή ξεκίνησαν ουσιαστικά την επανάσταση σχεδόν 80 ημέρες μετά την κήρυξή της στην υπόλοιπη Ελλάδα.

«Δια να έμβωσιν οι Έλληνες της Κρήτης εις τοσούτον άνισον αγώνα, εχρειάζοντο να έχωσιν οπωσούν τα προς πόλεμον αναποφεύκτως αναγκαία. Αλλά πού ήσαν τοιαύτα;», γράφει ο Κριτοβουλίδης. «Οι Τούρκοι προλαβόντες αφήρεσαν από τους κατά τας επαρχίας Έλληνας με φρικτάς βιαιοπραγίας όσα όπλα τυχόν είχον, είτε ως ποιμένες προς ιδίαν αυτών χρήσιν, είτε δια κυνηγέσιον, ή άλλην χρείαν. Εσπευδον δε ν’αφαιρέσωσι ταύτα και από τους ορεινούς Σφακιανούς, τους οποίους υπώπτευον μάλλον, αλλ’ αυτοί επί διαφόροις δεδικαιολογημέναις προφάσεσιν απέφευγον να τα παραδώσωσιν.

Οι Κρήτες εις δεινήν θέσιν ευρεθέντες εσυμβουλεύθησαν και πρότερον πολλάκις τας ναυτικάς νήσους Ύδρας και Σπετσών, αιτήσαντες την συνδρομήν των προσωρινώς εις τα αναγκαιούντα και ναυτικήν τινα δύναμιν· όθεν και σφάλλει ο Κύριος Τρικούπης, λέγων, ότι οι Κρήτες έμειναν αδιάφοροι».

Η πρώτη νίκη

και τα αντίποινα

Η επανάσταση στο νησί ξεκίνησε επίσημα στις 14 Ιουνίου 1821, αν και από τις αρχές του Απριλίου είχαν σημειωθεί επαναστατικές κινήσεις. Έναρξη της επανάστασης θεωρείται η πρώτη, και νικηφόρα μάλιστα, μάχη στον Λούλο Χανίων. Οι  Τούρκοι απάντησαν με άγριο τρόπο στον ξεσηκωμό των Κρητών. Κρέμασαν τον επίσκοπο Κισάμου Μελχισεδέκ και σκότωσαν στα Χανιά 400 χριστιανούς. Στο Ρέθυμνο φυλάκισαν τον επίσκοπο , τον οποίο κρέμασαν μετά από ένα χρόνο και έσφαξαν πολλούς χριστιανούς .Στο Μεγάλο Κάστρο τα πράγματα ήταν ακόμη πιο άγρια. Οι Τούρκοι σκότωσαν το μητροπολίτη Γεράσιμο και πέντε επισκόπους. ΄Εκαψαν τη μητρόπολη, λεηλάτησαν τη πόλη και βγήκαν στα περίχωρα. Θανάτωσαν ηγουμένους  μοναστηριών, άοπλους διαβάτες και αγρότες. Σε 800 υπολογίζονται οι νεκροί. Στη Σητεία σφαγιάστηκαν 300 χριστιανοί, ενώ η Μονή Τοπλού κάηκε και πολλοί μοναχοί επίσης σφαγιάσθηκαν.

Για την πρώτη ημέρα της επανάστασης, γράφει και πάλι ο Κριτοβουλίδης:

«Την 14ην (Ιουνίου) Τούρκος ωμός και θηριώδης, ονόματι Ταμπουρατζής, παραλαβών μεθ’ εαυτού εξήκοντα άνδρας ως πρωτοπαλλήκαρα, εξήλθε του φρουρίου, και προέβη εις Κεραμεία, διά να καταπμάξη, παρομοίας θηρωδίας· ευρεθέντες όμως ενταύθα ο Ιωάννης Χάλης, Ο Παπανδρέας, και Μουτσογιάννης με σαράντα περίπου οπλοφόρους εκ των Ριζητών (και (Σφακιανών, προσέβαλον κατά πρώτην φοράν τους θρασείς εκείνους κατά την θέσιν Λούλον.

Οι Τούρκοι, μη ελπίζοντες ν’απαντήσωσιν αντίστασιν, εχαρακώθησαν το πρώτον απειλούντες και γενναίως εναντιούμενοι· αλλ’ είς ουδέν ωφέλησεν η απειλή και αντίστασιν εις εκείνους· έμελλον ήδη να εύρωσι τολμηρούς πολεμιστάς, πνέοντας δικαίαν εκδίκησιν δια τας προς τους αδελφούς και αδυνάτουςΈλληνας βιαιοπραγίας και αδίκους φόνους· θαρραλέως επετέθησαν κατ’ εκείνων οι Έλληνες. Στενοχωρηθέντες δε οι Τούρκοι υπό της ισχυροτέρας βίας, ετράπησαν εις εποδείδιστον φυγήν· τοσούτον δε κατελήφθησαν υπό του φόβου, ώστε φεύγοντες έρριπτον τα όπλα των· οι δ’ Έλληνες ενθαρρυνθέντες εδίωκον αυτούς μέχρι της πεδιάδος, κάτωθεν των Νεροκούρων, χωρίου ολιγώτερον της ώρας απέχοντος του φρουρίου· έπεσαν τότε οκτώ Τούρκοι, μεταξύ των οποίων και ο θρασύς αρχηγός Ταμπουρατζής· εκ δε των Ελλήνων ουδείς, οίτινες πρώτην φοράν ελαφυραγώγησαν μετά ευχαριστήσεως όπλα εχθρικά πολλής τιμής άξια».





Έργο του λαϊκού ζωγράφου, συνεργάτη και συναγωνιστή του στρατηγού Μακρυγιάννη, με τις οδηγίες του οποίου συνέθεσε 24 πίνακες με εικόνες του αγώνα του 1821. Ο συγκεκριμένος, έργο του 1836 που υπάρχει στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, έχει τίτλο «Μάχες της Σάμου και της Κρήτης».

Αριστερά πάνω είναι η αποτύπωση της μάχης στη Σάμο και κάτω δεξιά στην Κρήτη. Η εικόνα έχει δημοσιευτεί από τον καθηγητή Θεοχάρη Δετοράκη στο έργο «Κρήτη», που εξέδωσε η Περιφέρεια Κρήτης, και φέρει λεζάντα: «Μάχαι της κρήτης και πουορκία αυτής από τα ελληνικά πλοία και αρχιγοί αφεντούλης κουρμούζης, χάλης ξενόπαπας χ’μηχάλης καβαλαρία ρωστιανος πρωτόπαπας τομπάζης. καλέργης: και επίλοιποι πατριώται. Σκέψεις μακριγιάνη»




Ο Αφεντούλιεφ και οι κόντρες με τους οπλαρχηγούς

Λίγους μήνες μετά την έναρξη της επανάστασης στο νησί, από την εθνική διοίκηση διορίστηκε ως πρώτος αρχιστράτηγος του αγώνα στην Κρήτη ( και γενικός έπαρχος, πολιτικός ηγέτης, δηλαδή) ο Μιχαήλ Κομνηνός Αφεντούλιεφ ή Αφεντούλης, που παρέμεινε για έναν χρόνο στη θέση αυτή, από τον Νοέμβριο του 1821 μέχρι τον Νοέμβριο του 1822. Όταν έφτασε στο νησί έγινε δεκτός περίπου ως ελευθερωτής, αλλά έφυγε διωγμένος, μετά από σφοδρές συγκρούσεις και αλληλοαμφισβήτηση με τους οπλαρχηγούς. Αντικαταστάθηκε μερικούς μήνες αργότερα από τον Υδραίο Εμμανουήλ Τομπάζη, που ονομάστηκε αρμοστής.

Ασφαλώς ο Αφεντούλιεφ είναι μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, που προκάλεσε προβλήματα και έριδες ανάμεσα στους καπεταναίους και άρα δεν βοήθησε στον αγώνα όσο θα έπρεπε το πρώτο δύσκολο και κρίσιμο διάστημα. Όμως παρά τα πολιτικά και στρατιωτικά του σφάλματα, όπως αναφέρει στην «Ιστορία της Κρήτης» ο καθηγητής Θεοχάρης Δετοράκης, την περίοδο που ο ίδιος ήταν ο αρχιστράτηγος, η επανάσταση κρατήθηκε παντού ζωντανή και σημειώθηκαν σημαντικές επιτυχίες στο πολεμικό πεδίο. Σημειώνουμε ότι ο Μιχαήλ Κομνηνός Αφεντούλιεφ ανέλαβε αρχιστράτηγος του αγώνα με πρόταση του Δημητρίου Υψηλάντη, που προηγουμένως είχε προσφέρει το αξίωμα στον κρυπτοχριστιανό της Μεσαράς Χουσεΐν –Μιχαήλ Κουρμούλη, μια μεγάλη μορφή της επανάστασης, και στον Αλέξανδρο Καντακουζηνό, οι οποίοι αρνήθηκαν.

Ο Αφεντούλιεφ (που δεν ήταν Κρητικός, κι αυτός ήταν ένας επιπλέον λόγος που αντιμετώπισε προβλήματα στο συντονισμό του αγώνα) απηύθηνε την προκήρυξη που δημοσιεύουμε στις 18 Μαΐου 1822 με την ιδιότητα του αρχιστρατήγου. Δύο ημέρες αργότερα η Γενική Συνέλευση τον ανακήρυξε και γενικό έπαρχο του νησιού, αναθέτοντάς του όλες τις στρατιωτικές και πολιτικές εξουσίες. Ήδη όμως η θέση του είχε κλονιστεί, μετά την αποτυχία στην πολιορκία του Ρεθύμνου, τον Μάρτιο του 1822, στην οποία χάθηκαν πολλοί επαναστάτες και ένας από τους μεγάλους φιλέλληνες που βρέθηκαν στο πλευρό των Κρητικών, ο Γάλλος λοχαγός Βαλέστρας. Στις 10 και 11 Μαΐου είχε ακολουθήσει και η ήττα στη μάχη της Μαλάξας, στα Χανιά. Το κλίμα, λοιπόν, όπως θα διαπιστώσουμε και από το περιεχόμενο της προκήρυξης, ήταν ήδη αρνητικό. Ενώ ήταν ήδη γνωστό ότι στο νησί κατευθυνόταν ο αιγυπτιακός στόλος, υπό τον γαμπρό του Μεχμέτ Αλή, Χασάν πασά.

Με την προκήρυξη –την οποία παρουσιάσαμε στις 21 Μαρτίου 2011- ο αρχιστράτηγος της Κρήτης προσπαθούσε να αφυπνίσει τους Κρήτες, σημειώνοντας μάλιστα ότι ο «Αλέξανδρος Πατέρας του γένους», ο τσάρος, δηλαδή, της Ρωσίας, ετοιμαζόταν να χτυπήσει τους Τούρκους και να βοηθήσει τους Έλληνες να απελευθερωθούν. Το κείμενο απευθυνόταν στους «Γραικούς της Κρήτης», μέσω των οπλαρχηγών και καπεταναίων τους. Όπως φαίνεται και στο χειρόγραφο που δημοσιεύουμε, το συγκεκριμένο απευθυνόταν στον πεντακοσίαρχο Αναγνώστη Παναγιώτου, έναν από τους πρώτους τέσσερις επαναστάτες στους οποίους, σύμφωνα με τον ιστορικό Βασίλειο Ψιλάκη, ο Αφεντούλιεφ απένειμε τον ανώτατο στρατιωτικό βαθμό της Κρήτης, τότε. Οι άλλοι τέσσερις ήταν ο Ρούσσος Βουρδουμπάς, ο Γεώργιος Δασκαλάκης –Τσελεπής και ο Αναγνώστης Πρωτοπαπαδάκης. Αργότερα ο βαθμός αυτός απονεμήθηκε και σε μερικούς άλλους Κρήτες, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο Βασίλειος Χάλης, ο Χουσεΐν-Μιχαήλ Κουρμούλης, ο Γ. Δεληγιαννάκης, ο Πέτρος Μανουσέλης και ο Γ. Τσουδερός.

Εντύπωση κάνει το γεγονός ότι ο αρχιστράτηγος κατηγορούσε τους Κρήτες ότι στην ουσία είχαν αφήσει το τουφέκι κι επιδίδονταν στην πρέζα (!) και το ποτό! Πιθανότατα απευθύνει αυτή την κατηγορία προκειμένου να ελαφρύνει τη δική του θέση, που είχε επιβαρυνθεί σημαντικά μετά τις αποτυχίες στο Ρέθυμνο και στη Μαλάξα, που του χρεώθηκαν και προσωπικά.

Αυτή όμως η προκήρυξη δεν αποτύπωνε παρά την αρχή μιας πολύμηνης διαμάχης με τους φυσικούς αρχηγούς τους κρητικού αγώνα. Ο Αφεντούλιεφ με αρκετές επιστολές του προς τον Μινίστρο (υπουργό) των Εσωτερικών της εθνικής διοίκησης Ιωάννη Κωλέττη, που είχε παράλληλα τότε τα καθήκοντα του Μινίστρου του Πολέμου (αργότερα, το 1844, εκλέχτηκε πρωθυπουργός της Ελλάδας) συνέχιζε να αναφέρεται με πολύ υποτιμητικό τρόπο για τη δράση των καπεταναίων. Τους κατηγορούσε ότι όχι μόνο τον υπέσκαπταν, αλλά κι ότι είχαν αποδιοργανώσει το στράτευμα, ασχολούνταν με οικονομικές, πολλές φορές παράνομες, δραστηριότητες, ενώ τους παρουσίαζε ως άγριους που και τη ζωή του απειλούσαν και αλληλοεξοντώνονταν. Ανάλογες αναφορές στον Κωλέττη έκαναν φυσικά οι οπλαρχηγοί και καπεταναίοι, που άλλωστε ζήτησαν την απομάκρυνση του Αφεντούλιεφ, τον οποίο από το καλοκαίρι του 1822 κρατούσαν συχνά υπό επιτήρηση ή τον απομόνωναν, ώστε να μην έχει καμιά εμπλοκή στις αποφάσεις, ούτε να επηρεάζει κανένα.

Στο πλαίσιο του σημερινού αφιερώματος παρουσιάζουμε

(σελ.13-14) δύο από τις επιστολές αυτές, της Προσωρινής Διοικήσεως Κρήτης, δηλαδή της φυσικής ηγεσίας της επανάστασης, και του Αφεντούλιεφ, που δείχνουν χαρακτηριστικά το κλίμα που επικρατούσε το πρώτο διάστημα της επανάστασης στο νησί. Φυσικά τα δύο κείμενα, που απευθύνονται στον Κωλέττη, έχουν κεντρικό θέμα τους τη διένεξη των δύο πλευρών, όμως παράλληλα μας δίνουν πολύτιμες ιστορικές πληροφορίες για τις μάχες, αλλά και τις σφαγές των χριστιανών από τα τουρκικά στρατεύματα. Και οι δύο είναι του Νοεμβρίου του 1822. Η πρώτη, της Προσωρινής Διοικήσεως, είναι της 16ης Νοεμβρίου και μ’ αυτήν αποκηρύσσεται ο Αφεντούλιεφ. Η δεύτερη έχει ημερομηνία 26 Νοεμβρίου και αποτελεί ένα ραπόρτο, όπως επιγράφεται, του διωγμένου αρχιστρατήγου. Οι επιστολές αναδημοσιεύονται από τον τόμο «Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας», που είχε εκδοθεί το 1857 από τη Βουλή των Ελλήνων. Ο τόμος, στον οποίο συμπεριλαμβάνεται σχεδόν το σύνολο των εγγράφων της ελληνικής επανάστασης, υπάρχει στη Βιβλιοθήκη του Μονάχου.

Προηγουμένως αναδημοσιεύουμε την εξαιρετικής ιστορικής σημασίας έκθεση του Καλλίνικου Κριτοβουλίδη, για την οποία κάναμε λόγο παραπάνω. Αναφέρεται στη σκληρή προεπαναστατική περίοδο των Κρητών και τις βαρβαρότητες των Τούρκων. Η έκθεση είχε γραφεί ειδικά για τον τέταρτο τόμο του έργο «Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως» που συνέγραψε ο Ιωάννης Φιλήμων και κυκλοφόρησε το 1861. Η σειρά υπάρχει στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Πηγές

- Καλλίνικου Κριτοβουλίδη, «Απομνημονεύματα του περί της αυτονομίας της Ελλάδος πολέμου των Κρητών», εν Αθήναις 1859

- Ιωάννου Φιλήμονος, «Δοκίμιον ιστορικόν περί της Eλληνικής Eπαναστάσεως», τόμος 4, Αθήναι Τύποις Π. Σούτσα και Α. Κτενά, 1861

-Ανδρέα Μάμουκα, «Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος, ήτοι συλλογή των περί την αναγεννωμένην Ελλάδα συνταχθέντων πολιτευμάτων, νόμων και άλλων επισήμων πράξεων, από του 1821 μέχρι τέλους του 1832», εν Πειραιεί 1839

-Θεοχάρη Δετοράκη, «Ιστορία της Κρήτης», Ηράκλειο 1990

-Θεοχάρη Δετοράκη, «Κρήτη», εκδ. Περιφέρεια Κρήτης, 2005

-Pitton de Tournefort “Relation d’un voyage du Levant”, tome 1, Amsterdam, 1718

-Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη Ηρακλείου

-Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης.

-Βιβλιοθήκη Μονάχου

-Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη Γάνδης

-Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
Του Αλέκου Α. Ανδρικάκη andrikakis@patris.gr

24 Μαρτίου 2012

ΑΝΑΝΕΩΜΕΝΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (1910-1945)

Κατά τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, παράλληλα με  την ακμή της παλιάς ποιητικής παράδοσης, που αντιπροσωπεύεται κυρίως από το ποιητικό έργο του Παλαμά και της γενιάς του, εμφανίζονται λογοτέχνες που ξεφεύγουν από τα τότε γνωστά παραδοσιακά σχήματα και ανανεώνουν την ποίηση. Οι ποιητές αυτοί δεν μοιάζουν μεταξύ τους και δεν αποτελούν σχολή, μια και ο καθένας αποτελεί μια διαφορετική περίπτωση. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Κώστας Στεργιόπουλος, παρουσιάζουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά: «Ο αρχαιοελληνικός αισθητισμός και η ελληνολατρία θα εξελιχθούν σε γόνιμη αξιοποίηση της αρχαιογνωσίας τους και σε παράλληλη στροφή – με εξαίρεση τον Καζαντζάκη – προς τον Σολωμό και τις νεοελληνικές πηγές. Όλοι τους αντλούν κεντρικά θέματα ή θεματικά μοτίβα από την αρχαιότητα. Τους χαρακτηρίζει, εξάλλου, η κίνηση προς τη σύνθεση, ένας γενικότερος οραματισμός και μια καθολική θεώρηση της ζωής, που την εκφράζουν με τη σύλληψη και την πραγμάτωση φιλόδοξων συνθετικών έργων (Απολλώνιος του Μελαχρινού, Αλαφροΐσκιωτος του Σικελιανού, Το φως που καίει και Σκλάβοι πολιορκημένοι του Βάρναλη, Οδύσσεια του Καζαντζάκη). Ένα ακόμη χαρακτηριστικό σημείο στους περισσότερους είναι ο κοινωνικός χαρακτήρας που παίρνει στη συνέχεια το έργο τους».

Στην ανανέωση της ποίησης στις αρχές του 20ου αιώνα, συνέβαλαν σημαντικά ο Απόστολος Μελαχρινός, ο Άγγελος Σικελιανός, ο Μάρκος Αυγέρης, ο Κώστας Βάρναλης και άλλοι. Του τελευταίου ο ποιητικός προσανατολισμός διακρίνεται σε δύο περιόδους: την προ του 1922, όπου είναι σαφέστατες οι επιδράσεις από τον Παρνασσισμό και την μετά το 1922, όπου η ποίησή του είναι επηρεασμένη από την πολιτική ιδεολογία του μαρξισμού.

Εντελώς ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί ο αλεξανδρινός ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης, που χρονολογικά θα μπορούσε να ενταχθεί στην προηγούμενη γενιά. Ζώντας στην Αλεξάνδρεια και μακριά από την Αθήνα και τις επιδράσεις των ποιητών της, δημιουργεί ένα εντελώς προσωπικό ποιητικό ύφος. Η ποίηση του είναι απογυμνωμένη από τα παραδοσιακά λυρικά σχήματα, που φτάνει συχνά ως την πεζολογία. H στοχαστικότητα και το βάθος των νοημάτων της ποίησής του σε συνδυασμό με την εξαιρετική γλωσσική ευστοχία, δημιουργούν μια ιδιαίτερα υψηλή ποίηση, την οποία αν και αρχικά η κριτική της εποχής δεν αναγνώρισε, στη συνέχεια πρόβαλε με ιδιαίτερο τρόπο και την κατέταξε στη θέση που της αρμόζει.

Παράλληλα με τους προηγούμενους ποιητές που αναφέρθηκαν, παρουσιάζεται μια νέα γενιά λογοτεχνών που φέρνει ένα διαφορετικό ποιητικό τόνο: Ο Ρώμος Φιλύρας, ο Ναπολέων Λαπαθιώτης, ο Κώστας Ουράνης και αργότερα ο Κλέων Παράσχος, ο Τέλλος Άγρας, ο Μήτσος Παπανικολάου, ο Κώστας Καρυωτάκης κ.ά. «δίνουν», όπως σημειώνει ο Κώστας Στεργιόπουλος, «μιαν αποφασιστική στροφή στην ποιητική μας παράδοση και γίνονται φορείς μιας νέας ευαισθησίας».

Οι ποιητές αυτοί του μεσοπολέμου, αν δεν έχουν απόλυτη ομοιογένεια μεταξύ τους, θα μπορούσαμε να πούμε ότι δημιουργούν μια καινούρια τάση, του νεορομαντισμού και νεοσυμβολισμού και με τις αλλαγές που φέρνουν, ανακατεύοντας τα μέτρα και τους ρυθμούς, ταράζουν την ορθοδοξία της παράδοσης, προετοιμάζοντας έτσι το έδαφος για τις νέες τάσεις. Την περίοδο που ζουν και γράφουν, συμβαίνουν στον ελληνικό χώρο δραματικά πολιτικά γεγονότα για τον ελληνισμό, όπως η μικρασιατική καταστροφή, που αφήνουν το στίγμα τους και στον πνευματικό χώρο. Ο ενταφιασμός της Μεγάλης Ιδέας με την προσφυγιά που επακολούθησε και οι δύσκολες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες της εποχής επηρέασαν βαθιά την ποίηση των ποιητών της γενιάς αυτής. Το ποιητικό τους έργο χαρακτηρίζει η ψυχική κούραση και η δυσκολία προσαρμογής στην πραγματικότητα της ζωής. Εκφράζουν κατά το μάλλον ή ήττον το αίσθημα του ανικανοποίητου και της παρακμής, που πολλές φορές φανερώνει τάσεις αυτοκαταστροφής. Η απαισιοδοξία και το αντιηρωικό πνεύμα είναι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, τα κύρια γνωρίσματα της ποίησής τους. Ο Κώστας Καρυωτάκης εκφράζει κατεξοχήν αυτό το κλίμα, ενώ τη στάση του αυτή υιοθετούν και άλλοι ποιητές (καρυωτακισμός), όπως η Μαρία Πολυδούρη, ο Μήτσος Παπανικολάου,  ο Τέλλος Άγρας κ.ά.

Κατά την δεύτερη δεκαετία του μεσοπολέμου και μετά η ποίηση κάνει την πιο αποφασιστική στροφή για την ανανέωση. Η ποίηση της περιόδου αυτής ονομάστηκε από τους κριτικούς νεοτερική ή μοντέρνα ποίηση. Οι ποιητές εγκαταλείπουν τα παραδοσιακά εσωτερικά και εξωτερικά χαρακτηριστικά (ομοιοκαταληξία, μέτρο, λογική νοηματική αλληλουχία κ.τ.λ.) και χρησιμοποιούν καινούριους εκφραστικούς τρόπους (ελεύθερος στίχος, συνειρμοί κ.τ.λ.). Σ’ αυτό συνέβαλε αποφασιστικά το λογοτεχνικό ρεύμα του υπερρεαλισμού που εμφανίστηκε στη Γαλλία το 1924 με τη διακήρυξη του ιδρυτή του Αντρέ Μπρετόν, αλλά και το ρεύμα του συμβολισμού που είχε εμφανισθεί στην Ευρώπη μερικές δεκαετίες πριν.

Ο υπερρεαλισμός υπήρξε το πλέον πρωτοποριακό κίνημα και εξαπλώθηκε όχι μόνο στην λογοτεχνία αλλά και σε πολλά άλλα είδη τέχνης. Ο υπερρεαλισμός είχε ως σκοπό την υπέρβαση του πραγματικού κόσμου με την καταγραφή στην ποίηση των υποσυνείδητων ενεργειών της ψυχής και των ονειρικών της εντυπώσεων χωρίς την παρέμβαση της λογικής. Παράλληλα απέβλεπε στην ανανέωση όλων των ηθικών αξιών, της φιλοσοφίας και της επιστήμης. Σύμφωνα με τους υπερρεαλιστές, οι οποίοι ήταν έντονα επηρεασμένοι από την ψυχανάλυση, ο καλλιτέχνης δεν πρέπει να μένει εγκλωβισμένος στην πραγματικότητα της καθημερινής ζωής, αλλά να χρησιμοποιεί τη φαντασία, την τύχη και το ασυνείδητο για να μπορέσει να φτάσει σε μια υπερ-πραγματικότητα. Σημαντικότεροι Έλληνες υπερρεαλιστές ποιητές είναι ο Ανδρέας Εμπειρίκος και ο Νίκος Εγγονόπουλος, ενώ επιδράσεις δέχτηκαν και πολλοί νεότεροι ποιητές.

Ο κύριος εκφραστής της ανανέωσης στα ποιητικά πράγματα της εποχής υπήρξε ο Γιώργος Σεφέρης, που εμφανίστηκε στα 1931 με την ποιητική συλλογή Στροφή, τα περισσότερα ποιήματα της οποίας κινούνται στο κλίμα του συμβολισμού και της καθαρής ποίησης. Ο Σεφέρης με τη Στροφή έγινε ο εισηγητής μιας νέας ποίησης η οποία εξέφραζε τα νέα ρεύματα και τις εξελίξεις του ευρωπαϊκού λυρικού λόγου. Σημαντική επίσης υπήρξε η συμβολή του Οδυσσέα Ελύτη στην ανανέωση της ποίησης, κυρίως ως προς τη θεματική της, αφού το έργο του, σε αντίθεση με αυτό του Καρυωτάκη, εκφράζει την αισιοδοξία και την αγάπη για την ζωή.

Αξιοσημείωτη και κάπως διαφορετική είναι και η πορεία του Τάκη Παπατσώνη, τα έργα του οποίου χαρακτηρίζονται από βαθιά θρησκευτική πίστη και γενικότερα από την πίστη στις υψηλές αξίες της ζωής. Στο ίδιο κλίμα με τον Παπατσώνη είναι και η ποίηση της Μελισσάνθης που είναι διαποτισμένη με έντονα θρησκευτικά βιώματα και αγωνία για την τύχη τη ανθρώπινης ύπαρξης. Στο ίδιο πνεύμα της ανανέωσης κινείται και το έργο άλλων ποιητών, όπως ο Γιάννης Ρίτσος, ο Νίκος Καββαδίας, ο Νικηφόρος Βρεττάκος, ο Νίκος Γκάτσος κ.ά.

Στο χώρο της πεζογραφίας, εκτός από την ηθογραφία, που αναφέρθηκε στο προηγούμενο κεφάλαιο, αναπτύσσεται αργότερα και το κοινωνικό μυθιστόρημα, με κυριότερους εκπροσώπους τον Κωνσταντίνο Χατζόπουλο και τον Κωνσταντίνο Θεοτόκη. Και οι δύο, κατά την παρουσία τους στη Γερμανία, ήρθαν σε επαφή και υιοθέτησαν τις σοσιαλιστικές ιδέες, οι οποίες άσκησαν βαθιά επίδραση στο έργο τους. Σε άλλο κλίμα κινούνται οι «ελληνοκεντρικοί» πεζογράφοι Περικλής Γιαννόπουλος, Ίων Δραγούμης, Πηνελόπη Δέλτα και Νίκος Καζαντζάκης.

Μετά την μικρασιατική καταστροφή (1922) έως και το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1945) αναπτύσσεται το μυθιστόρημα, το κατεξοχήν σύγχρονο πεζογραφικό μέσο. Η μικρασιατική καταστροφή και η ανταλλαγή των πληθυσμών ήταν ένα γεγονός που άσκησε μεγάλη επίδραση στους λογοτέχνες της γενιάς αυτής και επηρέασε όλη την μετέπειτα πνευματική, πολιτική και κοινωνική ζωή της νεότερης Ελλάδας. Η Γενιά του ’30, όπως ονομάστηκε από τη φιλολογική κριτική, εκφράζει στη λογοτεχνία το κλίμα της διάψευσης των ελπίδων που έτρεφε η προηγούμενη γενιά για αποκατάσταση του ελληνισμού στα όρια του παλαιού βυζαντινού κράτους (Μεγάλη Ιδέα), αλλά ταυτόχρονα τη νέα ωρίμανση που εν τω μεταξύ εμφανίζεται. Οι νέοι πεζογράφοι στρέφονται προς νέες πλευρές της ζωής, επιδιώκουν να ανιχνεύσουν συνθετότερες ψυχολογικές καταστάσεις και να αντιμετωπίσουν σοβαρότερα κοινωνικά και ανθρώπινα προβλήματα, ενώ παράλληλα ανοίγουν τους ορίζοντές τους πέρα από τα εθνικά σύνορα. Κατά την περίοδο αυτή αποτυπώνεται στην πεζογραφία η δημιουργία μιας νέας εποχής: οι πολιτικές και κοινωνικές συγκρούσεις, η διαμόρφωση της αστικής κοινωνίας, οι νέες αναζητήσεις του ατόμου. Μέσα από αυτές τις αναζητήσεις θα προκύψουν το αστικό, το ιστορικό και το μοντέρνο μυθιστόρημα.

Γενικά μπορούμε να μιλήσουμε για δύο τάσεις: τη ρεαλιστική, που εκφράζει τη συνέχεια και την ανανέωση της παράδοσης, που αντιπροσωπεύουν οι πεζογράφοι της Αθήνας (Στράτης Μυριβήλης, Κοσμάς Πολίτης, Ηλίας Βενέζης, Γιώργος Θεοτοκάς, Άγγελος Τερζάκης κ.α.) και τη μοντερνιστική ή νεοτερική που εκφράζει κυρίως τα νέα ευρωπαϊκά ρεύματα και εκπροσωπείται από τους πεζογράφους της Θεσσαλονίκης.  Η μοντερνιστική πεζογραφία, που εμφανίστηκε με κάποια καθυστέρηση στην Ελλάδα, αποκλίνει από τις παραδοσιακές μορφές της ρεαλιστικής πεζογραφίας και διακρίνεται για την ανοικτή και ελεύθερη πλοκή της. Ιδιαίτερα το μοντερνιστικό μυθιστόρημα δίνει πλέον προτεραιότητα στον εσωτερικό κόσμο και την υποκειμενικότητα του ατόμου και όχι στην εξωτερική και κοινωνική πραγματικότητα. Καλλιεργείται κυρίως ο εσωτερικός μονόλογος, οι ελεύθεροι συνειρμοί και η ενδοσκόπηση, ενώ η ψυχολογική ανάλυση και ο στοχασμός έχουν το προβάδισμα έναντι της αναπαράστασης της εξωτερικής πραγματικότητας.

Η ομάδα του περιοδικού Μακεδονικές ημέρες της Θεσσαλονίκης με τον  Στέλιο Ξεφλούδα, τον Γιώργο Δέλιο, τον Αλκιβιάδη Γιαννόπουλο, τον Γιώργο Βαφόπουλο, τον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη αλλά και άλλοι πεζογράφοι, όπως ο Γιάννης Σκαρίμπας, η Μέλπω Αξιώτη, ο Γιάννης Μπεράτης, μεταφράζουν πρωτοποριακά έργα ευρωπαίων συγγραφέων (Βιρτζινία Γουλφ, Τόμας Μαν, Τζέιμς Τζόυς κ.α.) και αφομοιώνουν στα έργα τους τεχνικές αντίθετες με αυτές του ρεαλισμού. Καλλιεργούν τον εσωτερικό μονόλογο και τη ροή της συνείδησης.  Ο εσωτερικός μονόλογος είναι ένα νέο είδος αφήγησης, που εισηγήθηκε για πρώτη φορά ο Εντουάρ Ντεζαρντέν, και σκοπό έχει να φέρει στην επιφάνεια την αδιάκοπη ροή σκέψεων, εικόνων, αναμνήσεων, συνειρμών που διαπερνούν τον ήρωα. Με τον εσωτερικό μονόλογο ο πεζογράφος προσπαθεί να μας εισαγάγει στην εσωτερική ζωή του ήρωα, σαν να μην είχαμε κανενός είδους συγγραφική παρέμβαση. Τη ροή της συνείδησης χρησιμοποίησε για πρώτη φορά ο Γουίλιαμ Τζέιμς. Με την τεχνική αυτή ο συγγραφέας επιδιώκει να δώσει στον αναγνώστη την εντύπωση της συνεχούς ροής σκέψεων, αισθημάτων, διαθέσεων και αναμνήσεων, όπως έρχονται αναμεμειγμένα στη συνείδηση, χωρίς κάποια λογική αλληλουχία.

Μετά την τρίτη δεκαετία του 20ού αιώνα γίνεται σοβαρή προσπάθεια ανανέωσης του νεοελληνικού θεάτρου. Αρκετοί από τους πεζογράφους της γενιάς του ’30, όπως ο Θεοτοκάς, ο Τερζάκης και ο Πρεβελάκης, ασχολούνται με το θέατρο και γράφουν θεατρικά έργα που έχουν πιο πολύ ιστορικό χαρακτήρα. Παράλληλα, με την ωριμότητα και την στοχαστικότητα που τους χαρακτηρίζει, δίνουν το βάρος και στον τομέα της κριτικής και καλλιεργούν μάλιστα το δύσκολο είδος του δοκιμίου. Σημαντικοί ποιητές και πεζογράφοι, όπως ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Τερζάκης, ο Θεοτοκάς, αλλά και άλλοι, όπως ο Ανδρέας Καραντώνης ο Γ. Κ. Κατσίμπαλης, ο Β. Βαρίκας ασχολούνται με το κριτικό δοκίμιο. 

Με τον λόγο του Ν.Βρεττάκου

Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του Νικηφόρου Βρεττάκου (1912-1991), το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου αφιερώνει τον φετινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης στον ίδιο και το έργο του.


Ο ποιητικός λόγος του Νικηφόρου Βρεττάκου παραμένει επίκαιρος και επιδραστικός. Η παρουσία του στην πνευματική ζωή είναι αδιάλειπτη, διαβάζεται και εκτιμάται από τις νεότερες γενιές.

Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννησή του (1912-1991), το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) αφιερώνει τον φετινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης στον ίδιο και το έργο του. Συγκεκριμένα:

Στο πλαίσιο της καθιερωμένης ποιητικής καμπάνιας σε μέσα μαζικής μεταφοράς, το ΕΚΕΒΙ θα προωθήσει καλαίσθητες αφίσες με στίχους του Νικηφόρου Βρεττάκου, όπου θα προβληθούν στις οθόνες των σταθμών του ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ και του ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ, καθώς και στις εσωτερικές οθόνες του ΤΡΑΜ, φέρνοντας το επιβατικό κοινό σε άμεση επαφή με επιλεγμένα δείγματα από το έργο του στη διάρκεια των επόμενων μηνών.

«Μία μουσική παράσταση με πυξίδα την ποίηση» με την Αλίκη Καγιαλόγλου στον πολυχώρο BACARO (Σοφοκλέους 1, κέντρο).
Η γνωστή ερμηνεύτρια επέλεξε και θα απαγγείλει στίχους του Νικηφόρου Βρεττάκου καθώς και άλλων λογοτεχνών (Γιώργου Σεφέρη, Οδυσσέα Ελύτη, Γιάννη Ρίτσου, Μανόλη Αναγνωστάκη, Νίκου Γκάτσου, Κικής Δημουλά, Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ κ.ά.). Επιπλέον, θα τραγουδήσει κομμάτια εξαιρετικών Ελλήνων και ξένων συνθετών με τη συνοδεία πιάνου και κλασικής κιθάρας (Βασίλης Μούστος & Νίκος Μανιταράς). Η εκδήλωση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του κύκλου λογοτεχνικών συναντήσεων «Παραστάσεις λόγου», σε επιμέλεια Θέμη Ροδαμίτη.

Αναγνώσεις πολιτικής ποίησης στο Ιωνικό Κέντρο (Λυσίου 11, Πλάκα), την Πέμπτη 22 Μαρτίου. Συγγραφείς-μέλη της Εταιρείας Συγγραφέων επιλέγουν κι απαγγέλλουν χαρακτηριστικά αποσπάσματα πολιτικής ποίησης από τον Ομηρο έως σήμερα. Η βραδιά είναι αφιερωμένη στον Νικηφόρο Βρεττάκο.

Θεματικό Περίπτερο για τον Νικηφόρο Βρεττάκο στην 9η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης
Το ΕΚΕΒΙ αφιερώνει στον Λάκωνα ποιητή μια ξεχωριστή θέση στον εκθεσιακό χώρο της 9ης ΔΕΒΘ (24-27 Μαΐου 2012) με ειδικό περίπτερο, «μεταφέροντας» το διαρκές εορταστικό πνεύμα της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης στη Θεσσαλονίκη. Οι επισκέπτες της 9ης ΔΕΒΘ θα έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν στο περίπτερο ερχόμενοι σ’ επαφή με σπάνιο αρχειακό υλικό του ποιητή (χειρόγραφα, προσωπικά αντικείμενα, βιβλία, φωτογραφίες, οπτικοακουστικό υλικό).

 

πηγή:  http://entertainment.in.gr/html/ent/127/ent.123127.asp