Κουστούμι στο χώμα της Ιωάννα Καρυστιάνη

Μια ξεχωριστή απολαυστική αναγνωστική εμπειρία αποτελεί η ανάγωνση του μυθιστορήματος  «Κουστούμι στο χώμα» της Ιωάννα Καρυστιάνη.

Περίληψη δες http://www.kastaniotis.com/book/978-960-03-2879-0

Ο Κυριάκος Ρουσιάς πήγε στην Αμερική στα δεκαπέντε του. Στα σαράντα τρία του μένει στο Γκαίηθερσμπεργκ και δουλεύει στο Φρέντερικ, ερευνητής στο Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας. Δεν πολυμιλάει για το σόι του, δεν πολυμιλάει για τα παλιά. Το καλοκαίρι του '98, απροειδοποίητα, επιστρέφει στο χωριό του για πρώτη φορά. Και πέφτει πάνω στον άλλο Κυριάκο Ρουσιά. Ακούει εκείνη τη φωνή που τρυπούσε το ρόδι και ξεφλούδιζε το πετραμύγδαλο. Ψάχνει κάποια Μάρω με μια ελιά σα δάκρυ στην πίσω μεριά της γάμπας. Αναρωτιέται πώς είναι το βλέμμα του ανθρώπου τη στιγμή που παίρνει μια μοιραία απόφαση. Βασικό θέμα του βιβλίου αποτελεί κάτι που η ίδια η συγγραφέας γνωρίζει εκ των έσω και δεν είναι άλλο παρά η κρητική εδώ σφακιανή βεντέτα και οι ολέθριες συνέπειές της στις ζωές πολλών ανθρώπων.

Ο κεντρικός ήρωας ο Κυριάκος Ρουσιάς επιστρέφει στο γενέθλιο τόπο μετά από πολύχρονη παραμονή στην Αμερική για να κλείσει τους λογαριασμούς με το παρελθόν του που είναι ακόμα ανοικτοί. Οι κοινωνικές συνθήκες έχουν αλλάξει και τα  ήθη έχουν αμβλυνθεί με αποτέλεσμα οι κάθε είδους βεντέτες να ανήκουν πλέον στο παρελθόν. Εχθρός και αντίπαλος του Κυριάκου Ρουσιά είναι ο πρώτος εξάδελφός του με το ίδιο ακριβώς όνομα αλλά με τα αντίθετα εξωτερικά και εσωτερικά χαρακτηριστικά. Ο εξ Αμερικής ερχόμενος Κυριάκος είναι μορφωμένος, πολιτισμένος και εκλεπτυσμένος ένας ψηλός και φιλήσυχος μάλλον άνθρωπος. Απεναντίας, ο εξάδερφός του είναι ένας βοσκός, αμόρφωτος, άξεστος σε τρόπους άγριος στη συμπεριφορά που τον βαραίνει η δολοφονία του Μύρωνα Ρουσιά, πατέρα του Κυριάκου.

Στις τρεις εβδομάδες που θα μείνει στην Κρήτη ο Κυριάκος Ρουσιάς θα μάθει ότι και ο πατέρας του υπήρξε στυγερός δολοφόνος και θα αποκαλύψει φρικιαστικές λεπτομέρειες που αγνοούσε έως τότε για το θέμα της δολοφονίας.Αγωνία γεννάται ως προς τη στάση που θα κρατήσει ο Κυριάκος Ρουσιάς ο εξ Αμερικής, ο οποίος οφείλει να πάρει το αίμα του νεκρού πατέρα του πίσω. Εντούτοις, η συγγραφέας με ένα ιδιαίτερο αφηγηματικό τρόπο και με μια δυνατή σκηνή κάτω από το φως του φεγγαριού και μακριά από αδιάκριτα βλέμματα θα κατορθώσει να φέρει τη διακριτική συμφιλίωση ανάμεσα στους ξαδέρφους. Ο ρυθμός της αφήγησης στην αρχή τουλάχιστον είναι αργός αλλά και απολαυστικός αφήνοντας τον αναγνώστη να αποκωδικοποιεί τα γεγονότα και τις μύχιες σκέψεις του κεντρικού ήρωα. Η συνήθεια της Καρυστιάνη να μη χρησιμοποιεί τελείες είναι εμφανής και στο παρόν μυθιστόρημα κάνοντας τον αναγνώστη περισσότερο ενεργό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει ο τρόπος με τον οποίο προβάλλεται η Κρήτη και συγκεκριμένα ο χώρος, οι άνθρωποι και οι συνήθειές τους.

Μέσα από την αφήγηση της ζωής της οικογένειας των Ρουσιάδων φαίνονται οι καταλυτικές αλλαγές στον τρόπο ζωής με την εισβολή της τεχνολογίας με τα ραδιόφωνα, τους υπολογιστές, τα κινητά, τους θερμοσίφωνες .Οι αρετές του βιβλίου είναι πολλές και κυρίως εντοπίζονται στο ενδιαφέρον θέμα, στη σφικτή πλοκή, στην καθαρή παρουσίαση του ήρωα με κινηματογραφικές λεπτομέρειες όπως το γεγονός ότι έχασε το βαφτιστικό σταυρό του, ο πρώτος του έρωτας και η τύχη του, η αντίστιξη ανάμεσα στους δυο αντίθετους  ξαδέρφους.

Βέρα Δακανάλη